Engin Mühendislik

Sıcak Sulu Isıtma Tesisleri

 

SAYFA İÇİ ARAMA

Pratik Isı Kaybı Hesabı - Radyatör Seçimi - Kazanlar - Denge Kabı - Hava Tüpü -Tortu ve Pislik Ayırıcı - Otomatik Kazan Besleme - Sirkülasyon Pompaları Seçimi ve hesabı -Otomatik Kontrollu Isıtma Sistemleri - Kaskad Sistemler- Büyük Hacimli Yerlerin Isıtılması Radyant Isıtma (Depo, Fabrika, toplanıi Düğün salonu vs) - Boyler ve Pompası Hesabı Bakımıı- Esanjörler ve Hesabı - Genleşme (Imbisat Depolari) Hesabı- Elektrikli Kazan,Kombi, Boyler -Baca ve Hesabı Baca Emisyon Kontrolu ve Baca Filtreleri - Kalorimetre-Isıtmada tasarruf-Kazan Dairesi Yerleştirme Kuralları - Kazan Dairesi Emniyet Kurallari-Kati yakit Kazanları İşletmesi Yakıt Hesabı-Sera Projesi,Sera Teknik Bilgiler,Sera Isı ihtiyaci- (yakıt Miktarı Hesabı-Kömür depolanması-kazan besleme yöntemleri) - (Yakıt deposu serpantin hesabı-Brülör ve Arızaları- Kazan suyu sıcaklıkları)

******************

Kazanlar-stoker (otomatik kömür yükleyici)-her türlü sıcak su üreticileri ve hızlı boyler

En Kaliteli En Ekonomik ve En Sağlıklı Mühendislik Çözümleri.-komple sistem.periyodik bakım-onarım-ısınamayan üst katların ısıtılması-kazan boru değişimi, ızgara değişimi

 

BÜYÜTMEK İÇİN RESİMLERİN ÜZERİNE TIKLAYINIZ

Pompalı Sıcak Sulu Kalorifer Tesisatları; En yaygın olarak kullanılan sistemlerdir.  

PRATİK ISI KAYBI HESABI

1- Öncelikle mahallin oturum alanı hesaplanır,

2-  1.bölge:30 kcal/m3     2.bölge: 45 kcal/h/ m3     3.bölge:60 kcal/h/m3  değerlerinden ısı   kaybı yapılacak mahallin bölge durumuna göre yukarıdaki değerlerden biri seçilir.

3-   Eger ısıtılacak mahal  BODRUM,TERAS  yada ÇATI katı ise yukarda seçilen değerlere ek olarak 15 kcal/h/m3  zam eklenir.

ÖRNEK:  Ankara da (2.bolge)  de 3 katlı bir binanın 2. katındaki  6x4 m2  lik bir
salonun ısı kaybı nedir?  (kat yuksekligini 3 alalım )

Alan:  6x4=24 m2             2.bölge değeri: 45 kcal             h=3 m (kat yüksekliği)
 Isı kaybı:  24x3x45=3240 Kcalh

AYNI MAHAL İÇİN RADYATÖR SEÇİMİ :

ısı kaybı  3240 kcal
-Demir döküm marka  pkkp 600 ‘lük radyatörün verdiği ısı 2287 kcal/m dir.

3240/2287=1,41 m  yani;  pkkp 600 lük radyatör seçilir.

DÖKÜM RADYATÖRLER (KOLONLU , PERKOLON, RİDEM, HİLDEN HASTANE TİPİ DÜZ TİP), ÇELİK PANEL, ALÜMİNYUM RADYATÖR TEKNİK ÖZELLİKLERİ VE ISI ÇEVRİM TABLOSU

ÖRNEK:

 Erzurum da (3.bölge) ÇATI (+15kcal) bir oturma odasının (12m2) ısı kaybı hesabı ve uygun radyatör seçimini yapınız?

3  bölge+çatı katı=60+15=75kcal
Alan=12 m2 ,   h=3 m
Hacim= 3x12= =36 m3 Isı kaybı : 36x75=2700 kcal

RADYATOR SEÇİMİ

Demir dök. Pkkp 400 lük radyatör kullanalım;
pkkp 400 için; 1652 kcal/m dir.
2700/1652=1,63 yani uygundur

Bu yöntemle daire içindeki tüm mahallerin ısı kaybı hesaplanır ve toplam sonuç bize dairenin ısı kaybını verir.Bu hesap 20ºC esas alınarak yapılmıştır ve oda sıcaklıklarına göre sıcaklık dönüşüm katsayılarına bölerek istenen mahallin ısı kaybı bulunur

Örneğin ısı kaybı degeri 2000kcal cıkmış bir mutfak hesabında 2000/F18 le gerçek mutfak ısı kaybı bulunur.
mutfağın(18 ºC) sıcaklık düzeltme katsayısı 1,036

2000/1,036=1930 kcal mutfak için gerçek ısı kaybı değeri

En Kaliteli En Ekonomik ve En Sağlıklı Mühendislik Çözümleri.-komple sistem-periyodik bakım -onarım

KAZANLAR

Isıtma tesisinin ısı üreticisidir. Yakılan yakıtın verdiği ısı yardımı ile sıcak su veya buhar sağlar. Çok fazla çeşitleri olmakla birlikte ısı taşıyıcı akışkanın cinsine göre;  Sıcak Su, Kaynar Su ve Buhar Kazanları. Yapım şekillerine göre; Çelik Alev - Duman Borulu ve Demir Döküm Dilimli kazanlar.Yakıt cinslerine göre ise; Katı, Sıvı ve Gaz yakıtlı olmak üzere çeşitli iimler alırlar.

Kazanların Çalışma Prensibi
Yakıt (Külhan) ocak adı verilen kapalı bölümde bir brülör(sıvı veya gaz yakıtlar) vasıtası ile yakılır. Sistemde kullanılan akışkan, yanma odasına ışınım ve taşınım yoluyla, kazanın konveksiyon yüzeyi denilen diğer kısımlarında ise sadece taşınım yoluyla ısıtılır. Isıtılan ya da buharlaştırılan akışkan çeşitli proses ya da ısıtma uygulamalarında kullanılmak üzere kazanı terk eder

DÖKÜM KAZANLAR

Döküm kazanlar sıcak su ve alçak basınçlı (0,5 atü) buhar üretiminde kullanılabilirler. Bu kazanlarda işletme basıncı 4 – 6 kg/ cm2 değerindedir.

DÖKÜM KAZAN

TERMOMETRE : Kazan suyunun sıcaklığını gösterir. Kazanın ya da gidiş kollektörünün üzerinde bulunur.

ÖNEMLİ UYARI :
Kömürlü kazanlar çalışırken, elektirikler kesilirse, devridaim pompası çalışmayacağından bir süre sonra kazan ısısı aşırı derecede artacaktır. Bu durumda herhangi bir tehlikeye beydan vermemek için yapılacak işler şunlardır 1 – Ana vana açılır.  2 – Hava klapeleri iyice kısılır.   3 – Toz kömür ya da kül ile ateş üzeri kalınca kapatılır.   4 – Bu işlemlere rağmen kazan ısısı hala yükseliyorsa ateş dışarı alınır. Baca damperi, küllük ve ateş kapakları sonuna kadar açılır ve içeri soğuk hava girmesi sağlanır.Ateş üzerine asla su dökülmemelidir.

Termometre

Kazan suyunun sıcaklığını gösterir. Kazanın ya da gidiş kollektörünün üzerinde bulunur.

Hidrometre

Binadaki su seviyesini gösterir. Kazanın ya da gidiş kollektörünün üzerinde bulunur.

Gidiş Kollektörü

Kazanda ısınıp binadaki ısıtıcılara gidecek olan suyun gidiş kolonlarına dağıtıldığı yer. (Çapı büyük borulardan yapılmıştır.

Dönüş kollektörü

Isıtıcılarda ısısını verip soğumuş olan suyun dönüş kolonları ile taşınarak kazana dönmek üzere toplandığı yer.

DENGE KABI
Akışkan tesisattan kazana dönerken ısı kaybeder.Bu da kazanda ısıl gerilmelere sebep olur. Denge kabının ana görevi tesisattan gelen soğumuş suyun kazandan gelen sıcak  suyla karışarak ısıl dengeyi sağlamasıdır. Üzerine bağlanan sensörle de sıcaklık kontrol edilebilir. Sağlam tasarımlı ve hafiftir
• Gövde kaynaklı konstrüksiyon ve karbon çelikten imalattır
• Bütün imalat kalemlerinde basınç mukavemet ve sızdırmazlık testi uygulanır
• Denge kabı giriş ve çıkış borularındaki su hızları 0,5 m/sn'yi aşmamalıdır
• Denge kabı içerisindeki su hızı 0,1 - 0,2 m/sn'yi aşmamalıdır

 

HAVA TÜPÜ - HAVA AYIRICI

Isıtma sisteminde hava ayırıcı

UYGULAMA
lsıtma sistemlerinde Hava Ayırıcı akış yönünde ve mümkün ise de en yüksek .
sıcaklığın olduğu (ısı kaynağının yakınında) ve en düşük basıncın olduğu bölümde
olmalıdır. Hava ayırıcı hava kabarcıklarının en  fazla  olduğu nokta olan kazandan
sonra ve pompa emiş hattına montajı yapılmalıdır.

 

Soğutma Sistemlerinde Hava Ayırıcı

UYGULAMA

Soğutma sistemlerinde, hava ayırıcı çillere yakın bir şekilde dönüş hattında olmalıdır.

 

 

Tesisat suyunda bulunan ve sistemde dolaşan hava, armatürlerde ve cihazlarda korozyona, ciddi arızalara, ciddi verim kayıplarına ve tesiatta ses oluşumuna sebeb olur.
Hava Tüpleri;
Sistemdeki havayı toplayarak tahliye edilmesini sağlar.
Pompa durdurulmadan, sistem çalışırken havayı sürekli tahliye eder.
Tesisata su doldurulması esnasında, havanın boşaltılması için üst tahliye vanası veya hava projörü monte edilebilmektedir.

TORTU VE PİSLİK AYIRICI
Özellikle plastik boru kullanılan tesisatlarda oksijen difüzyonu sebebiyle korozyon ve pislik oluşumu fazlalaşır. Sudaki bu tortu ve pislik ısıtma ve soğutma sisteminde verim kaybına, pompa armatürlerde çeşitli  arıza ve aşınmalara sebep olur. Klasik pislik tutucuların bakım ve temizliğindeki zorluklar ortadan kaldırılmış olup, bu zorluklardan kaynaklanan olası ihmallerin önüne geçilir.

• Klasik pislik tutucularda yaşanabilen su geçiş yönündeki tıkanmalar sebebiyle akışın bloke olması önlenmiş olur.
• Sistemin durdurulması gerekmeden kolayca temizlik yapılır.
• Biriken tortu ve pislik cihazın altındaki vanayla kolayca tahliye edilir.

 

UYGULAMA
Tortu tutucular, pislik ve tortudan korunması gereken ekipmanlardan önce
kullanılmalıdır.  Isıtma sistemlerinde, Tortu Tutucular dönüş hattında olmalıdır.
Soğutma sistemlerinde ise çillere yakın bir şekilde dönüş hattında olmalıdır.

 

 

 

 

 

OTOMATİK KAZAN DOLDURMA (BESLEME) CİHAZI

Otomatik Kazan Besleme (Doldurma Cihazı) Kalorifer, kazan ve kombi tesisatlarında otomatik dolum yaparak tesisat basıncını sabit tutar

 

 

Sirkülasyon Pompaları ve Seçimi

Kazanda ısıtılmış suyun tesisatta dolaşımını sağlar. Tek hızlı ve üç hızlı tipleri vardır. Eski sistemlerde dönüş kollektörü ile kazan arasında bulunur. Bu sistem, kömürle çalışan sistemler dışında pek kullanılmamaktadır. Sirkülasyon pompalarının gidişe bağlanması gerekir. Böylece, sistemin hava yapması ve üst katların ısınmama problemleri ortadan kalkacaktır. Sirkülasyon pompalarının çıkışında mutlaka chekvalf olmalıdır. Ayrıca giriş ve çıkışlara tam sızdırmazlığın temini için küresel vanaların konulması önerilir. 

 

İkiz Sirkülasyon Pompaları :

İkiz Sirkülasyon Pompaları malzeme ve yerden tasarruf edilmesi, debi artışı sağlanması veya ısıtma tesisatının devre dışı kalmaması için yedekleme amacıyla kullanılırlar.
Tasarruf
Tasarruf amacıyla iki adet sirkülasyon pompası yerine aynı kapasiteyi sağlayan ikiz tip sirkülasyon pompası kullanıldığında; kollektör boyutu küçülür. daha az sayıda vana, bağlantı flanşı, civata, sızdırmazlık contası ve kaynak malzemesi kullanılır, montaj süresi kısalır ve işçilik maliyetleri azalır. Aşağıda bir ikiz Sirkl. Pompası görülmektedir.

Debi Artışı
Daha fazla debi sağlanması için ikiz sirkülasyon pompası kullanıldığında; mevcut kollektör (hat) üzerinde küçük bir tadilatla debi iki katına çıkartılabilir, iki pompa birlikte çalıştırılarak kapasite arttırılabilir.

Yedekleme
Her bir pompa gerekli toplam debiyi verecek şekilde seçilmişse yedekleme için ikiz sirkülasyon pompası kullanıldığında; çalıştırılmayan pompa yedek olarak tutulabilir, arıza durumunda sağlam pompa kullanılarak hizmet sürdürülebilir.

Sirkülasyon pompalarının kademeli olanları da vardır aşağıda gösterilmiştir.

Kademeli Sirkülasyon Pompası

 

Sirkülasyon Pompaların Hesabı:

SİRKÜLASYON POMPASI SEÇİMİ  :

PRATİK SİRKÜLASYON POMPASI SEÇİMİ - EXCELL İÇİN TIKLAYINIZ

 Bilinmesi gerekli  bilgiler :
a ) Kazan kapasitesi  Q  Cal/h
b ) Çalışma sıcaklık aralığı (Genelde 90/70 °C) (∆t : 90-70 = 20 °C)
c ) Binanın boyutları ; eni , boyu , yüksekliği
d ) Kazan kapasitesi belli değil ise daire sayısı sorulmalıdır.
Q ( Debi) = Kazan Kapasitesi /çalışma sıcaklığı aralığı *1000

Pompa basma yüksekliği : Hm

Hm= binanın(eni+boyu+yüksekliği)*0.04 (Wilo teknik dokümanından)

Örnek hesap
180.000 kcal/h kapasiteli bir kazan
Bina eni = 20 m. Boyu 20 m. Yüksekliği 15m.
Pompa debisi= 180000/20*1000 = 9 m3/h

Pompa basma yüksekliği = (20+20+15)*0,04 = 2,2 mSS

OTOMATİK KONTROLLU ISITMA SİSTEMLERİ

Şema Kaynak : Demir Döküm

Yukarıda Kapalı Genleşme depolu,boylerli, D. Gaz kazanlı, Şönt Pompalı ,üç yollu vanalı Eko Panelle Otomasyonlu Sistem Şeması verilmiştir.

Dış hava sıcaklığına göre iç hava sıcaklığını ayarlayarak  konfor ve tasarruf sağlar.
(yaklaşık %25) –Yoğuşmaya karşı koruma sağlar –Donmaya karşı koruma sağlar –Baca gazı ölçümünün yapımını sağlar –Kullanım sıcak suyu dezenfeksiyon işlemini yapar –Sirkülasyon pompalarının sıkışmasını önler –İstendiğinde tatil dönüşünde evin ısıtılmış olmasını sağlar. (Otomatik kontrolda Üç Yollu Vanalı sistemler tercih edilmelidir.)

Otomatik kontrol sistemi olmayan ısıtma tesislerinde, ısıtılan ortamlarda istenilen konfor sıcaklığını sağlamak oldukça zordur. Manuel olarak yapılan ayarlamalar genellikle doğruluktan uzak olduğundan gereksiz yakıt tüketimine neden olur, kazan ömrü kısalır , Isıtma sistemlerinden en verimli şekilde yararlanmak ve kazan ömrünü artırmak için otomatik kontrol sistemlerine gerek vardır ve kullanılmalıdır.
Otomatik kontrol sistemleri genel olarak iki tiptir.

• Direkt brülöre kumanda eden sistemler (on/Off)
• Motorlu vanaya kumanda eden sistemler (Oransal kontrollu sistemler)

On/Off kontrol sistemlerinde brülör dolaşım pompası, dış hava sıcaklığına göre belirlenecek kazan çıkış suyu sıcaklığını elde edecek şekilde çalıştırılır ve durdurulur.
Oransal kontrollu sistemler ise genellikle, 3 veya 4 yollu motorlu vananın kazan çıkış suyunu, tesisattan geri gelen dönüş suyu ile belirli oranda karıştırmasşı tekniğine göre çalışırlar. Kazan suyu daima 90 C de sabit kalır.
Otomatik Kontrol sistemlerinin seçiminde göz önüne alınması gereken kriterler  de şu şekilde sıralanabilir.

• Dış hava sıcaklığına bağlı olarak tesisata yollanacak suyun sıcaklığını (gidiş suyu) otomatik olarak ayarlayarak, ısıtılan ortamlarda istenilen dengeli sıcaklığı sağlamalıdır.
• Program saatlerine göre kazanın otomatik olarak devreye girmesini ve devreden çıkmasını sağlamalıdır.
• Binanın ısıl özelliklerine göre ısınma seviyesinin ayarına olanak sağlamalıdır.
• Cihaz ekranından kontrol sistemi ile ilgili değerler gözlenebilmelidir.Dış hava sıcaklığının belirli bir değerin üzerine çıkması veya istenilen besleme suyu sıcaklığının belirli bir değerin altına düşmesi halinde kazan sistemini devre dışı bırakabilmeli, bu koşulların ortadan kalkması halinde ise yeniden kazan sistemini devreye alabilmelidir.
• İki konumlu kontrol sistemleri, kazan çıkış suyu sıcaklığının belirli bir değerin altına düşmesine izin vermemelidir.
• Otomatik kontrol sistemlerinde program saati sonunda gece çalışma opsiyonu istenmemiş ise, kazan çıkış suyu sıcaklığı belirli bir değerin altına düşünceye kadar dolaşım pompası çalışmaya devam etmelidir.
• Montajı kolay olmalı, kazan tipine ve modeline bağımlı olmadan her cins kazan sistemine uygulanabilir yapıda olmalıdır.
• Kolayca programlanabilir olmalı ve gerekli kullanıcı ayarları cihaz üzerinden yapılabilmelidir.
• Elektrik kesilmelerinde belli bir süre  içinde bilgileri saklı tutabilmelidir.
• Boylerli sistemlerde boylere de kumanda edebilmelidir.

Radyatörlerden gelen gürültü  (vınlama veya tıkırtı) seslerin nedeni:

 Radyatörün içerisinde bulunan sıcak suyun akış hızındaki değişim su basıncında değişiklik yaşanmasına sebep olur ve radyatörden bu tür seslerin gelmesine sebep olabilir. Böyle bir durumda site / bina yöneticinize başvurunuz. Bu sorunun çözümü sisteminizdeki pompa türüne göre değişiklik gösterecektir. Eğer sisteminizde kademeli bir pompa bulunuyorsa pompanın kademesini düşürülür. Eğer kademesiz bir pompa bulunuyorsa pompa için bir frekans invertör panosu veya balans vanaları gerekebilir.

Radyatör hiç ısınmıyorsa hava vardır ve havanın pürjör anahtarı ile alınması gerekir.

Frekans invertör panosu nedir?
Frekans invertör panosu tesisata su basan pompaları hattaki basınca göre sürerek düzgün çalışmasını sağlar. Böylece, hatta aşırı basınç yükselmesi veya düşüşü yaşanmayacağı gibi, pompanın gereksiz çalışması da önlenmiş olur. Bu sayede termostatik vana gibi sıcaklık kontrol elemanlarının basınçtan etkilenmeden çalışmasını sağlayacağı için tesisatta oluşabilecek ses, gürültü, basınç gibi problemlerin önüne geçilmiş olur.

Balans vanası nedir ?
Dinamik veya statik seçilebilen balans vanaları  hattaki su basıncını dengeleyerek sistemdeki basınç dalgalanmalarını önler. Ayrıca, tesisatın zarar görmesini önler ve ses problemlerinin önüne geçer.

Elektromanyetik Vana (Selonoid Valf)

Elektrik akımının meydana getirdiği manyetik çekme kuvveti ile çalışan vanadır. Geçiş deliğini açıp kapayan kumanda çubuğu üzerindeki bobin tarafından meydana gelen manyetik çekme kuvveti, çubuğu yukarı kaldıracağından vananın bağlı bulunduğu borudan sıvı geçecektir. Termostatın bağlı bulunduğu cihazdaki sıvının sıcaklığı yükselince bu sefer yine termostat etkisiyle elektrik kesilip, çubuk üzerindeki manyetik etki de kalkınca supap yerine oturur. Bu durumda akışkanın geçiş yolu kapanmış olur. Bu vanaların bağlantılarından önce mutlaka pislik tutucu konmalıdır.

 

Elektromanyetik vanalar (selonoid valfler) ve boylere bağlantı şeması
1– Boyler 2– Termostat 3– Elektromanyetik vana 4– Pislik tutucu(süzgeç) 5– Vanalar 6– Buhar girişi
7– Çift geçit (by-pas) 8– Kondansatör

 

 

 

 

Servo-Motorlu Vana (Denetim Motorlu Vana)

 

Bir motor aracılığı ile açma ve kapama yapan servo-motorlu vanaların kumanda çubukları üzerine sağ-sol devirli bir elektrik motoru bağlanmış olup bu motor bir termostattan aldığı sinyalin açıp kapadığı elektrik devresinden gelen akımla çalışmakta ve vanayı açıp kapamaktadır. Kısaca, bir motor aracılığıyla çalışır. Motorlar bir termostattan aldıkları kumandaya göre vanayı açıp kapar.

 

 

 

 

Pnömatik Vana

Bu vanalar kompresörden gele basınçlı hava  ile çalışır. Devresi üzerinde bulundukları
kanal yolunu hava basıncı yardımıyla açıp kapar.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

KASKAD SİSTEMLER VE YĞĞUŞMALI KOMBİ SİSTEMİ

YOĞUŞMALI KOMBİ
 Doğal gaz veya LPG ile çalışan bir ısıtma cihazıdır. Bu kombiler, yakıtın yanması sırasında oluşan gazların çevreye atılmak yerine bir yoğuşma işleminden geçirilerek tekrar kullanılmasını sağlar.
Kombi çalışmaya başladığında, yakıt (doğal gaz veya LPG) yanarak suyu ısıtır. Bu işlem sonucunda ortaya çıkan yanma gazları, yoğuşma işlemi için özel bir eşanjörde soğutulur. Soğutulduktan sonra, bu gazlar bir yoğunlaştırıcıda yoğuşturulur ve yoğuşma suyu olarak tahliye edilir.
Yoğuşan suyun buharlaşma ısısının kullanılması, daha verimli bir ısınma sağlar. Yoğuşmalı kombiler, bu şekilde geri kazanılan enerjiyi kullanarak daha az yakıt kullanır ve daha düşük bir sera gazı emisyonu üretir.
Yoğuşmalı kombiler aynı zamanda, geleneksel kombilere kıyasla daha sessiz çalışır ve daha uzun ömürlüdür. Ancak, yoğuşmalı kombilerin bakımı daha karmaşıktır ve bakım maliyetleri daha yüksektir.

Kaskad Sistemi Nedir?

Yoğuşmalı kazanlarda kullanılan malzeme diğer kazanlarda kullanılandan daha farklıdır. Bu özel malzemelerin maliyetleri daha yüksek olduğu için kazanın boyutu büyüdükçe fiyatı da artar. Kaskad sistemi, büyük kazanların getireceği yüksek maliyeti ortadan kaldırır. Kaskad sistemi, tesisatınızın ihtiyacına göre birden fazla cihazdan oluşur. Yan yana çalışan cihazlar modülasyonlu olarak çalışırlar.

Birbirine bağlı ve oransal kontrollü çalışan kaskadlar, yatırım maliyeti açısından tek bir büyük kazandan daha ekonomik olabilirler. Buna göre 100Kw gücünde tek bir kazan yerine 51Kw gücünde 2 kaskad kullanmak size daha az masraf çıkaracaktır. Kaskad sisteminiz için en fazla 8 adet cihaz kullanabilirsiniz.

yukarıda resimde Kaskad Radyatör - Boyler-çift yerden ısıtma devre şeması verilmiştir

şemayı büyütmek için üzerine tıklayınız

Yoğuşmalı Kaskad Sistemi Nasıl Çalışır?

Kaskad sisteminde tüm cihazlar oransal kontrollü (modülasyonlu) olarak çalışır. Tüm kazanların aynı anda kontrol edilebilmesi için kontrol ünitesine bağlanmaları gerekir.

Belirlediğiniz oda sıcaklığında bir değişiklik olduğunda öncelikle ilk kazan devreye girerek %100 verimle çalışır. Sistem, bu kazanın istenilen sıcaklığa ulaşma süresine bakar. Bu süreyi yine önceden belirlenen hedef süreyle kıyaslar. Çalışmakta olan kazanın bu sürede belirlenen sıcaklığa ulaşamayacağına karar veren sistem, ikinci bir kazanı minimum seviyede devreye sokarak hedefini tutturmaya çalışır. Aynı işlem tesisat, belirlenen sıcaklığa hedef sürede ulaşana kadar tekrarlanır.

Çalışmakta olan kazan arıza nedeniyle çalışmayı bırakırsa, seri olarak bağlanan sonraki kazan otomatik olarak devreye girer ve çalışma düzeninde bir aksaklık yaşanmaz.

Kaskad sisteminin kapasitesi tüm kazanların kapasitelerinin toplamına eşittir. Seri halde bağlanan kazanların hepsi aynı ısıtma devresini ısıtır. Kaskad sistemi kullanılan tesisatlarda denge kabı bulunması şarttır.

Dilerseniz farklı kapasitelerde çalışan kazanları birleştirerek, hedeflediğiniz kapasiteye en yakın olan kaskad sistemini oluşturabilirsiniz.

Kaskad kazanları duvara monte edildikleri için yer kaplamazlar. Elektronik kontrol sistemi sayesinde aynı anda çok sayıda bölgenin sıcaklık ayarları yapılabilir. Bu sayede ısınma masraflarınız azalır ve bu avantaj faturanızda gözle görülür bir fark yaratır.

 

 

 

SANAYİ TESİSLERİ, FABRİKA, ATÖLYE, DEPO, DÜĞÜN VE TOPLANTI SALONU, RESTAURANT, ÇADIR, KÜMES, SERA, ŞANTİYE, BOYAHANE, HANGAR, FUAR ALANI GİBİ GENİŞ HACİMLİ YERLERİN ISITILMASI

RADYANT ISITICILAR

Seramik Radyant Isıtıcı

Borulu Radyant Isıtıcı

Radyant Isıtma nedir?
Radyant Isıtma; bir alevden ya da ısıtılmış bir yüzeyden çıkan ışınlardan faydalanılarak diğer nesnelerin ısıtılmasıdır.
Güneşin dünyamızı ısıtması prensibe en iyi örnektir. Gölgedeyken elimizi güneşe çıkardığımızda elimizin daha fazlaısındığını hissetmemiz, kışın dağda her yer kar olsa bile eğer rüzgâr yoksa ısınmamız ya da yazın plajda güneşte kalan kumların biz yakacak kadar ısınması Radyant Isıtma tekniğini anlatmaktadır.
Radyant Isıtma nerelerde yapılır?
Klasik yöntemlerle ısıtılması zor olan yerlerde; yüksek fabrikalarda, depolarda, camilerde, servislerde, çiftliklerde, özellikle açık ya da yarı açık kafe ve restoranlarda yoğun olarak radyant ısıtma yapılmaktadır.

Bu ısıtıcılar aşağıdaki ısıtma uygulamalarında tercih edilirler:
1-Tavan yüksekliği 6 m ve daha yukarı olan kapalı alanlarda
2-Kısmen kapalı alanlarda
3-Büyük bir hacimde, belirli bir bölgenin ısıtılmasında (Örneğin büyük bir imalat salonundaki belirli bir makine ve çevresi)
4- Kısa süre için ısıtılmak istenen alanlarda.

Bu ısıtıcılarda gaz yanması sonucu ısınan radyant panellerden ısı, yöneltildiği yüzeye ışınımla (radyasyonla) taşınır. Radyant ısıtıcıların kullanılacağı yerlerde radyasyonu kesici cihazlar (yüksek tezgahlar, otobüs, kamyon vb.) bulunmamalıdır. Radyasyon geçtiği hava ortamını ısıtmadan, doğrudan ısıtılacak cismi ısıttığından verimli bir ısıtma sağlanır. Isı daha sonra ısınan yüzeylerden taşınımla ortam havasına geçer.

yüksek tavanlı büyük hacim ısıtmalarında: radyant panellerle ısıtmada, konvektif ısıtmaya göre %25 – %50 oranında enerji tasarrufu söz konusudur.

Radyant Isıtma Hesap Yöntemi :
Radyant ısıtıcılarla ısıtılacak hacimlerdeki ısı kaybı hesapları bilinen yöntemlere göre yapılır. Örneğin: DIN 4701’e göre hacmin ısı gereksinimi belirlenir. Zeminden 5m’den daha yükseğe yerleştirilecek radyant ısıtıcılarda hacmin ısı kayıplarına ilave her metre için %3,3 eklenti yapılmalıdır. Bulunan toplam ısı yükünün, bek ısıl gücüne bölünmesi ile gerekli bek sayısı (veya radyant ısıtıcı sayısı) bulunur. Bek sayısının belirlenmesinde bir Parça emniyetli davranılması öğütlenir. Sadece ısı kaybına dayanılarak ısıtıcı güçlerin belirlenmesi ve yerleştirilmesi, istenilmeyen sonuçlar doğurabilir. Aynı zamanda ısıtılacak yüzeyler üzerindeki ısı yoğunluğunun da kontrol edilmesi gerekir. Kısmen kapalı hacimlerde yapılan ısıtmalarda ise, hesap yöntemi tamamen ısıtılacak yüzeylerde sağlanması gerekli ısı yoğunluğuna dayanır.
Recknagel tarafından salık verilen güçler şu şekildedir:
a-Uygun şartlarda bir işletmede, 3,5 kW gücündeki bir radyant ısıtıcı 4 m’den düşük olmayan tavan yüksekliklerinde kapalı hacimlerde 10 15 m2 yüzey ısıtır.
b-Uygun olmayan şartlarda (yüksek oda sıcaklığı, fazla havalandırma, büyük ısı kaybı) bu değer 8-10 m2’ye iner.
Ayrıca yine Recknagel’e göre insanlar için baş seviyesinde ısı yoğunluğu aşağıdaki değerleri geçmemelidir:
a- Oda sıcaklığı12°C iken q = 30-40 W/ m2
b- “ “ 15°C iken q = 17-30 “
c- “ “ 18°C iken q = 14-17 “
d- “ “ 20°C iken q = 12-14 “

Radyant Isıtıcıların enerji kaynağı nedir?
Genellikle Doğalgaz, LPG ya da elektrik ile çalışanlar tercih edilir.
Pazarda ne tip Radyant Isıtıcılar satılmaktadır?
Türkiye radyant pazarındaki Doğalgazlı ısıtıcılar genellikle 2 tiptir. Borulu Tip Radyant Isıtıcılar ve Açık Alevli radyant ısıtıcılar.

Doğalgazlı Radyant Isıtıcı tercihi nasıl yapılır?
Büyük alanların genel- homojen ısıtılmasında çoğunlukla tercih Borulu Radyantlar yönündedir, ancak Seramik Plakalı(açık alevli) ısıtıcılar da tercih edilebilir. Lokal ya da bölgesel gazlı ısıtmalarda ise öncelikle Seramik (açık alevli) ısıtıcı doğru seçimdir. Ancak borulu radyantlar U tipi yapılarak da başarılı bölgesel ısıtmalar gerçekleştirilir. Tercih noktasında binanın yüksekliği, yalıtım durumu, hava değişimi, çalışma şartları, stok alanları, vardiya düzeni vs. birçok noktasında binanın yüksekliği, yalıtım durumu, hava değişimi, çalışma şartları, stok alanları, vardiya düzeni vs. birçok parametre devreye girer. Profesyonellerden mutlaka destek alınmalıdır.
Doğalgazlı Radyant Isıtıcı Alırken nelere dikkat etmek gerekir?
Piyasadaki bütün ısıtıcılar CE işaretlidir ve ilgili Gaz Dağıtım Firmalarınca onaylıdır. Ancak bu işaretleme cihazların kalitesi ve ısıtma performansları ile ilgili mukayese yapmamıza müsaade etmez. Doğru ürünü bulmak için ithalatçı/imalatçısını araştırmak, mümkünse ısıtma performanslarını test etmek, müşteri memnuniyetlerine bakmak ve en önemlisi satıcılarının satış sonrası hizmetlerinden emin olmak gerekir. Son 25 yılda ülkemize onlarca farklı  markalarda yabancı ürünler ithal edilmiş, birkaç yıl satıldıktan sonra Pazar terkedilmiş, satın alan son kullanıcılar mağdur edilmişlerdir.
Elektrikli Radyant (İnfrared) Isıtıcı tercihi nasıl yapılır?
Elektrikli ısıtıcılar çok çeşitlidir. Farklı ihtiyaçlar için Cam tüplü rezistans ısıtıcılar, halojen ısıtıcılar, seramik ısıtıcılar, cam plaka ısıtıcılar, metal çubuk ısıtıcılar gibi farklı elektrikli ürünler tercih edilir. Ancak açık ya da yarı açık alanlar için en doğru elektrikli ısıtıcıların kısa dalga boylarına sahip Quartz tüplü halojen ısıtıcılar olduğunu söyleyebiliriz.
Yapılan bilimsel testler de göstermektedir ki piyasada çokça bulunan orta dalga İnfrared ısıtıcılara göre daha küçük kapasitelerde elektrik tüketimleri ile daha etkin ısıtma sağlamak mümkün olmaktadır.
Kısa dalga Halojen Isıtıcı Alırken nelere dikkat etmek gerekir?
Son zamanlarda özellikle kapalı alanlardaki sigara yasağından sonra pazarda çok çeşitli markalar ve firmalar gözlenmektedir. Birçok üründe kısa dalga halojen olduğu söylenen ancak ucuz ve basit yöntemlerde üretilmiş lambalar kullanılmaktadır. CE işaretli Halojen lambaların üretimi zor ve gerçekten pahalı yatırımlar gerektirdiğinden  iyi ürünler dünyada sadece birkaç firma tarafından üretilmektedir. Bu yüzden ucuz, Uzakdoğu menşeili ampullerin kullanıldığı ısıtıcılar tercih edilmemelidir. Satış sonrası destek alabilmek için İthalatçı/imalatçı/bayi doğru tespit edilmelidir.
Avrupa Isıtma’nın hizmet konusu nedir?
Cafe ve Restaurantların açık ve kapalı alanları ile Fabrika, depo, servis istasyonları, cami, spor salonu vs. büyük hacimlerin doğalgazlı elektrikli radyant ısıtıcılarla ve sıcak hava cihazlarıyla ısıtılması, servis ve bakım hizmetlerinin verilmesi.

SICAK HAVA CİHAZLARI
 Aşağıda resmi verilen Dipaz D serisi sıcak hava cihazları hızlı, kullanışlı, etkin ve en ekonomik çözümlerdir. Kurutma ve fırınlama amaçlı endüstriyel kullanımlar için de tam güvenli ve uygundur.

Dipaz D serisi sıcak hava cihazları isteğe göre gaz (doğalgaz, LPG, CNG,  LNG) veya motorin yakıtla çalışabilir. Endirekt ateşlemeli ısıtıcılardır.

Yanma hücresinde yaktığı yakıttan çıkan egsoz gazlarını baca yoluyla dışarı atar, üflediği sıcak hava %100 egsozdan arındırılmış havadır. Isıtma havadan havaya ısı transferi yoluyla gerçekleşir. Alışılagelmiş sıcak sulu ısıtma sistemlerindeki kireçlenme, tıkanma, su akıtma, yüksek bakım giderleri gibi problemleri yoktur, ön ısınma süresi yoktur, ihtiyaç duyulduğu anda derhal sıcak hava üretir. Kurulması kolay, çalıştırılması hızlı ve çok daha ekonomiktir.

Dik duruşuyla bulunduğu mekanda az yer kaplar. İstek üzerine yatay olarak da üretilebilir. Güçlü radyal fanı sayesinde sıcak havayı direk ortama üfleyebildiği gibi, üfleme ve emiş kanal hatlarına bağlanarak merkezi sistem ısıtıcı olarak kullanılabilir. Yaz aylarında sadece fanı çalıştırılarak taze hava temin edebilir.

Anında sıcak hava sağlar
Ekonomik, konforlu ve hızlı ısıtma çözümü
Gaz (doğalgaz, LPG, Propan) ve/veya sıvı yakıt (motorin, fuel-oil) kullanım imkanı
Yüksek ısıl verim, düşük egsoz gazı emisyon değerleri
Ortam termostatı bağlayarak otomatik sıcaklık kontrolü
Dijital haftalık programlayıcı ile otomatik çalışabilir
Yüksek kalitede paslanmaz çelikten yanma hücresi
Elektronik ateşleme ve fotoseli sayesinde tam otomatik ve emniyetli
Direk sıcak hava üflemesi veya hava kanalı bağlantısı ile homojen ısı dağılımı
Taze hava veya dönüşüm havası ile ısıtma-havalandırma imkanı
Hava filtresi ilave edilebilir
Modüler yapısı sayesinde klima santraline ısıtıcı hücresi olarak adapte edilebilir
Dikey veya yatay konumlu imalat
Özel yüksek sıcaklık uygulaması
1.000.000 kCal/h (1.163 kW) kapasiteye kadar geniş imalat programı
Talep üzerine istenen hava debisi ve hava basıncı ile imalat mümkündür
İnşaat ve şantiyeler, beton kurutma işleri, tünel kalıp kurutma, çadırlar, seralar, tavuk çiftlikleri, imalathaneler, atölyeler, fabrikalar, düğün ve toplantı salonları, restaurantlar, spor ve eğlence tesisleri, oto servisleri, boyahaneler, ahşap işleme tesisleri, tarımsal veya endüstriyel ürün kurutma tesisleri, ibadethaneler, depolar, hangarlar, halı kurutma işletmeleri, söve kurutma tesisleri ve benzeri yerler Isımak EC serisi Isımak ısıtıcıların tipik kullanım alanlarıdır.

BOYLER VE POMPASI  HESABI :

Boyler kapasitesi kcal olarak  (litre olarak verilmişse 50 ile çarpılarak kcal olarak bulunur)
                             
∆t=10 oC alınır

Q (debi) = QBoyler*0,05/∆t

• Boru içindeki su hızı --> 2,5 - 3 m/sn
  Kazan dairesinde     --> 4 - 4,5 m/sn
• Kullanma suyu devir daim pompası seçerken debisi;
  Büyük binalarda 8 - 10 defa tesisatta su dolaşmalı,
  Küçük binalarda 15 - 20 defa tesisatta su dolaşmalı
• Hm ise 50 - 100 m için 1 mSS basınç kaybı baz alınır.
• Hız düşük olmalı 0,5 - 0,7 m/sn veya max 2 m/sn

Şönt pompa debisi;  normal ısıtma devresinde  kullanılan pompanın debisinin üçte biri  kadar alınır.

BOYLER HESABI

BOYLER HESAPLAMA TABLOSU EXCELL İÇİN YAZININ ÜZERİNE TIKLAYINIZ

Boyler hesabı ile ilgili çizelgelerde verilen değerler en yüksek ani çekilen su miktarı değerini (pik debi) göstermekte ve günün diğer saatlerinde ihtiyaç daha az olmaktadır. Bu durum göz önüne alınarak kullanma eşzaman faktörü tariflenmiştir.

Sıcak Su İhtiyacı = Ani Toplam İhtiyaç x Kullanma Eşzaman Faktörü
Ani toplam ihtiyaç: aşağıdaki tablodan su sarfiyat cihazları kaçar adet ise çarpılıp, çıkan değerler toplanarak bulunacaktır.

Gerekli Boyler Hacmi = Sıcak Su İhtiyacı x Depolama Faktörü
           
Boyler ısıtıcı serpantin gücü aşağıdaki formülle bulunur:

Q = mss x c x (tç – tg)       

mss       : Sıcak su ihtiyacı (lt/h)
c          : Suyun özgül ısısı (1 alınır)
tç         : Su çıkış sıcaklığı (60˚C)
tg         : Su giriş sıcaklığı (10˚C)

Bu hesaplanan değer, aynı zamanda, kullanma sıcak suyu dolayısıyla merkezi ısıtma sistemine gelen yükü de ifade etmektedir.

Serpantin yüzey miktarı ise:
                 Q
F = ——————    (m2)
            K . Δtm

K. Δtm  değeri  90/70 ˚C sıcak su için kireçlenme ve emniyet faktörleri de göz önüne alınarak 11-17 KW/m2 ;  0,1 basınçlı buhar için ise 45 KW/ m2olarak alınabilir.  

Boyler Kapasitesi ( Boyler Hacmi ve Isı Yükü ) Hesaplaması
Lt/h

	Apartman (Konut)	Hastane	Otel	Fabrika	Konut (Özel)	Okul (Yatılı)
Özel Lavabo	7,5	7,5	7,5	7,5	7,5	7,5
Genel Banyo	5-15	20	30	40	-	50
Banyo	150-250	250	250	-	250	-
Duş	250	250	250	750	250	250
Mutfak Eviyesi	35	70	70	70	35	35
Çamaşırlık Eviyesi	70	75	75	-	70	-
Bulaşık Makinesi	40	200-400	200-600	75-300	40	75-300
Kullanma Katsayısı	0,30	0,25	0,25	0,40	0,30	0,40
Depolama Katsayısı	1,25	0,6	0,8	1,0	0,7	1,0

 

Pratik boyler hesabı için ise yaklaşık değerler aşağıdaki tablodadır.

	SERPANTİNLİ BOYLER ISITICI HESABI
1,5 saatlik ısıtma süresi 90-70 oC sıcak su ve yaklaşık 120 oC buhar yoğuşma        sıcaklığına göre hesaplanmış   yaklaşık değerlerdir
		boyler ısıtma yüzeyi
Daire sayısı	Boyler hacmi	Çelik		Bakır
	lt	Buhar m2	Su  m2	Buhar m2	su  m2
1	300	0,15	0,6	0.13	0.5
2	400	0,22	0,9	0.20	0,75
3	500	0,3	1,1	0,24	0,9
4	600	0,35	1,4	0,3	1,2
5	800	0,45	1,6	0,4	1,4
6	900	0,5	1,9	0,45	1,6
7	1000	0,55	2,2	0.50	1,9
8	1250	0,6	2,4	0,55	2
9	1350	0,7	2,7	0,6	2,2
10	1500	0,75	2,9	0,65	2,4
12	1750	0,9	3,4	0,8	2,9
15	2000	1	4	0,9	3,3
18	2250	1,1	4,5	1.0	3,8
20	2500	1,2	4,8	1,1	4
25	2750	1,4	5,6	1,3	4,7
30	3000	1,6	6,4	1,4	5,3
40	4000	2	8,1	1,8	6,7
50	5000	2,4	9,5	2,1	7,9
60	5500	2,8	11	2,5	9,2
75	7000	3,3	13,5	3	11
90	8000	4	16	3,6	13,5
100	8500	4,5	18	4	14,8
120	10500	5,4	21,4	4,8	17,8
150	13000	6,7	26,6	6	22,2
200	17500	8,9	35,4	7,9	29,6

 

 

 

Çift Serpantinli Boyler Giriş çıkış Manşonları

 

Tek Serpantini Boyler Bağlantı şeması

 

 

Çift Serpantinli Boyler bağlantı Şeması

 

Akümülasyon tanklı Sıcak Su Sağlayıcı Prensip şeması

BOYLER BAKIM VE MONTAJI

BOYLER VEYA AKÜMÜLASYON TANKI YERLEŞTİRME VE MONTAJ ESASLARI
Cihaz (boyler veya akümülasyon tankı) dona karşı korunmuş bir mekana
yerleştirilmelidir.
Cihaz devre dışı bırakıldığında, donmaması için önlem alınmalı veya suyu
boşaltılmalıdır.
Cihazın yerleştirilmesi için, boylerin ağırlığını taşıyacak sağlamlıkta ve düzgün
bir zemine uygun bir kaide yapılması gereklidir.
Emniyet ventili sistem işletme basıncından 1 bar büyük seçilmeli, ama cihazın
maksimum kullanma basıncını aşmamalı. Zaman zaman havalandırılarak çalışıp
çalışmadığı kontrol edilmelidir. Isıtma suyu veya kullanım suyu tesisatında emniyet ventili yoksa veya emniyet ventili doğru çalışmıyorsa cihazda çıkabilecek sorunlar garanti kapsamına girmez.
Cihaz yerleştirilirken montaj  duvarlardan minimum 60 cm mesafelde olmalıdır
Gerekli durumlarda biriken çamurların temizlenebilmesi için boşaltma hattında
dirsek bulunmamalıdır.
Cihazdaki bütün bağlantı borularında rakor kullanılmalıdır.
DEVREYE ALMA VE ELEKTRİK TESİSATI BAĞLANTISI
Boylerin ve akümülasyon tankının dolu olduğunu ve soğuk su girişinin serbest
olduğunu kontrol edin.
Tüm bağlantıların ve boruların sızdırmazlıklarını kontrol edin.
Boyler devreye alınırken önce soğuk akışkan sonra sıcak akışkan devreye
verilmeli, cihaz içindeki havanın tahliyesi sağlanmalıdır.
Boyler devre dışı bırakılacağı zaman önce sıcak akışkan daha sonra soğuk
akışkan devreden çıkarılmalıdır.
Elektrikli ısıtıcılı boylerler topraklanmalıdır. Cihazın bağlantı düzenlemeleri
üzerinde çalışırken, besleme devreleri kesilmelidir.
BAKIM
Elektrikli ısıtıcı varsa, cihazın elektrikle bağlantısını kesin.
Cihaz (boyler veya akümülasyon tankı) tesisatı üzerinde bulunan komponentlerin sağlam olup olmadığı sık sık kontrol edilmelidir. (Termometre, varsa termostatik vana vb.) Arızalı olanlar tamir edilmeli veya değiştirilmelidir.
Cihazın ayda bir kez boşaltma vanası açılarak, tabanda birikmiş olan tortuların
temizliği sağlanmalıdır.
Cihaza yılda bir kez bakım yapılmalıdır. Suyun niteliğinin uygun olmadığı durumlarda (sert su ve çok sert su) ve yüksek sıcaklıklarda bakımın daha kısa aralıklarla yapılması daha uygundur.
Bakım sırasında aşağıdaki işlemler uygulanır:
Sıcak su devresi çalıştırılır. Devre ve sıcak su üretimi kontrol edilir.
Cihazdan veya bağlantılarından bir su kaçağı olup olmadığı kontrol edilir.
Emniyet ventili kontrol edilir.
Cihaz sıcaklık göstergesinin çalışıp çalışmadığı kontrol edilir, çalışmıyorsa değiştirilir.
Cihaz pompasının çalışıp çalışmadığı kontrol edilir.
Varsa cihaz termostatının çalışıp çalışmadığı kontrol edilir, çalışmıyorsa değiştirilir.
Bakım sırasında, boşaltma vanası sökülerek cihazın içindeki su boşaltılır.
Boşaltma sırasında cihaz drenajı bir giderle irtibatlandırılmalı, kazan dairesine su dolması engellenmelidir.
Cihazın içinde bir tortu olup olmadığı kontrol edilir. Tortu varsa cihazın temizleme flanşı açılır ve içine basınçlı su tutularak temizlenir.
Magnezyum anod kontrol edilir.  Elektronik anod tester üzerindeki düğmeye basılır, ibre kırmızı bölgede ise ömrü bitmiş demektir, değiştirilir. Tükenme hızı su kalitesine bağlıdır, sarf malzemesidir. Garantiye girmez. Çubuğun orjinal çapı 26 mm’dir. Çap 12 mm’den az ise değiştirilmelidir

 

EŞANJÖR

En Kaliteli En Ekonomik ve En Sağlıklı Mühendislik Çözümleri.-komple sistem.periyodik bakım -onarım

EŞANJÖR NEDİR :

Eşanjör ya da ısı değiştirici, değişik sıcaklıklardaki iki ya da daha çok akışkanın, ısılarını, birbirine karışmadan (temas etmeden) birinden diğerine aktarmasını sağlayan cihazlardır. Genelde akışkanlar birbirlerinden bir ısı transfer yüzeyi ile ayrılırlar ve birbirlerine karışmaları bu sayede önlenir.

BORULU EŞANJÖR

Bu tip eşanjörlerde kullanılan borular ekseriyetle çelikçekme ve bakır borulardır.

Bakı boruların aynaya tutturma işlemi daha ziyade makinato ile yapılmaktadır

 

PLAKALI EŞANJÖR KULLANIM ALANLARI

Sıcak Kullanma suyu temini Yüksek binalarda basınç kırıcı Bölgesel ısıtmalar Havuz Isıtması

Jeotermal enerji ile bina ve bölge ısıtması Isı Enerjisinin geri kazanımı Elektrik üretim santrallerinde buhardan sıcak su temini

Akışkan olan her tip gıda maddesini ısıtma soğutmada Kimyasal maddelerin ısıtılması - soğutulmasında Süt, Yoğurt, Ayran vb. pastörizasyonunda Hijyenin önemli olduğu tüm uygulamalarda Hadde yağı soğutmasında Bor yağı soğutmasında Soğutma kulesi devresinde Chiller grubu devresinde Alüminyum eloksal banyolarının ısıtılmasında

Ana motor soğutma Yağlama yağı soğutucu Camshaft soğutucu Fuel oil ısıtıcı Su distilasyon soğutucu

EŞANJÖR BAĞLANTI UYGULAMA ŞEMALARI

BUHAR SİSTEMİNDE

90-70 SICAK SU KAZANLI SİSTEMDE

SOĞUTMA SİSTEMİNDE

 

Plakalı Eşanjörlerin ana parçaları ön gövde, arka gövde, plakalar ve sızdırmazlık elemanlarıdır. Contalı plakalı eşanjörlerde bu parçalara ek olarak; taşıma çubukları, saplamalar, taşıma ayakları da sayılabilir. . Plakalı Eşanjörlerin bütün parçaları birbirinden kolaylıkla ayrılıp kolaylıkla montajlanabilmektedir. Herhangi bir parçada problem olması halinde sadece o parça değiştirilerek sorun giderilebilmektedir.

Giriş - Çıkış Vanaları

Sirkülasyon pompalarının girişinde ve çıkışında bulunur. Çalıştırılacak pompanın vanaları açılır, pompa durunca bu vanalar kapatılıp ana vana açılır.

Ana Vana ( by-pass)

Dönüş kollektörü ile kazan arasında bulunur. Pompa durdurulunca açılır ve suyun tabi sirkülastonu sağlanır. Suyun kısa devre yapmaması için pompa çalışırken kapatılmalıdır.

Gidiş Kolonları

Kazanda ısınan sıcak suyu ısıtıcılara taşıyan borulardır. Gidiş kollektörü üzerine bağlanır.

Dönüş Kolonları

Isıtıcılarda ısısını verip soğuyan suyu dönüş kollektörüne taşıyan borulardır. Dönüş kollektörü üzerine bağlanmıştır.: İçlerinde dolaşan sıcak suyun ısısını odalara yayan cihazlardır. Yapılış şekillerine göre çeşitli isimler alırlar. En fazla kullanılanı radyatörlerdir.

Isıtıcılar

İçlerinde dolaşan sıcak suyun ısısını odalara yayan cihazlardır. Yapılış şekillerine göre çeşitli isimler alırlar. En fazla kullanılanı radyatörlerdir.

İmbisat (Genleşme) Depoları

Kazanın ve tesisatın emniyetini sağlar. Eski tesisatlarda yada kömürle çalışan sistemlerde çatı katında bulunur. Tesisatta dolaşan ve kazanda genişleyen suyun fazlası bu depoda toplanır. Tesisattaki su soğuyarak seviyesi düşünce buradan tamamlanır. Çatıya konan genleşme (imbisat) deposu en üst radyatör üst seviyesinden 1 - 1,5 metre yüksekte olmalıdır. Aksi hallerde, dönüşe yerleştirilmiş kapalı genleşme deposu kullanılmalıdır ki kapalı genleşme depolarının çeşitli avantajları vardır. Örneğin; Kazan dairesinde kazanın yanında olduğundan kontrolü kolaydır. Donma tehlikesine maruz kalmaz. Çatıdayken tesisat ortadan kalktığı için çatı başka işler için kullanılabilir. Sistemin ömrünü uzatır ve sistemde kireçlenmeden dolayı meydana gelen problemler ile ısınmama problemleri meydana gelmez, dolayısı ile de yakıt tasarrufu sağlanır. 

AÇIK (İMBİSAT) GENLEŞME DEPOSU HESABI : (kömürlü kazan)

Qk= Kazan yükü (kcal/h)
V= Qk*0,002 
Örnek
Qk = 200000 kcal/h
V= 200000*0,002= 400 lt’lik açık genleşme tankı seçilmiştir.

 

PRATİK GENLEŞME DEPOSU HESABI -EXCELL İÇİN TIKLAYINIZ

 

KAPALI GENLEŞME TANKI HESABI

 

KULLANMA KAT SAYISI   K
---	GENLEŞME DEPOSU ÖN GAZ BASINCI   (bar)
E M N İ Y E T V E N T İ L İ (bar)	--	0,5	1,0	1,5	2,0	2,5	3,0	3,5	4,0
	1,0	0,25	--	--	--	--	--	--	--
	1,5	0,40	0,20	--	--	--	--	--	--
	2,0	0,50	0,33	0,17	--	--	--	--	--
	2,5	0,57	0,42	0,28	0,14	--	--	--	--
	3,0	0,62	0,50	0,37	0,25	0,12	--	--	--
	3,5	0,66	0,55	0,44	0,33	0,22	0,11	--	--
	4,0	0,70	0,60	0,50	0,40	0,30	0,20	0,10	--
	4,5	0,72	0,63	0,54	0,45	0,36	0,27	0,18	--
	5,0	--	0,66	0,58	0,50	0,41	0,33	0,25	0,16
	5,5	--	--	0,61	0,53	0,46	0,38	0,33	0,28
	6,0	--	--	--	0,57	0,50	0,42	0,35	0,14
	6,5	--	--	--	--	0,53	0,46	0,40	0,33
	7,0	--	--	--	--	0,56	0,50	0,43	0,37
	7,5	--	--	--	--	0,58	0,52	0,47	0,41
	8,0	--	--	--	--	--	0,56	0,50	0,45

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

TABLO - 3

SİSTEMDEKİ DOLAŞAN SU MİKTARININ HESABI:
Vs : Q x f (litre)   Vs : Sistemdeki toplam su miktarı (lt)

Q : Kazanın ısıtma kapasitesi (kcal/h)

f : ısıtıcının ısı yayma gücü (TABLO 1)
VG: VS x n (litre) VG : Sistemin genleşecek su miktarı (lt) n : Suyun sıcaklık farkına göre

genleşme katsayısı (TABLO : 2) den.
VN : VG + K (litre) VN : Normal genleşme deposu hacmi (litre)

K : Ön basınç ile Emniyet ventili basınç ayarına göre katsayı (TABLO : 3)

SABİT BASINÇ ve EMNİYET VENTILİ HESABI :
STATİK BASINÇ : BİNA KAT SAYISI x 2.8 m/kat + KAZAN DAİRE KOT FARKI = TOPLAM KOT FARKI / 10 = Bar
ÖN GAZ BASINCI: STATİK BASINÇ + ( 0.2 ~ 0.5 bar ilave edilir. )
EMNİYET VENTİL BASINÇ DEĞERİ : PVENTİL = PEM - PTOLERASN

PEM : İŞLETME BASINCI  PTOLERANS : PEM küçük veya eşit 5 bar ise 0.5 kabul edilir. Şayet  PTOLERANS: PEM > 5 bar ise PEM x 0.1 alınır.

ÖRNEK HESAP :
10 Katlı ve 22 daireli bir apartmanda ısıtıcı eleman olarak panel radyatör kullanılmıştır.

Sistemde 90/70 su dolaşmaktadır. Bina da 200.000 kCal/h ısıtma gücünde bir kazan bulunmaktadır. Sistemde kullanılacak genleşme deposunun basıncını ve hacmini bulalım.

1 ) BASINÇ SINIFI ;
Statik Basınç : 10x2.8 + 3 : 31/100 = 3.1 bar
Ön gaz basıncı : 3.1 + 0.4 = 3.5 bar
PEM : 5.5 bar (işletme basıncı)
Emniyet Basınç Değeri: 5.5 - 0.5 = 5 bar,

2 ) SUYUN NORMAL HACMİ ;
Sitemdeki toplam su hacmi: Vs : Q x f        f : (Tablo 1'den)   

 Vs : 200.000 x 10/1000 = 2000 litre
Sistemdeki genleşen su hacmi : VG : VS x n

 n : (Tablo 2'den)   n : 90° - 10° = 0,0359 - 0,00027 = 0,0356
VG : 2000 x 0,0356 = 71,2 litre

3 ) GENLEŞME DEPOSUNUN NORMAL HACMİ ;
VN : VG + K           K: ( ön gaz basıncı 3.5 bar emniyet  ventili  basıncını da 5 bar kabul ederek

(TABLO 3) den K : 0.25 )
VN : 71.2/ 0,25    VN : 284.8 litre           VN : 300 litre   seçilir         

Kapalı Genleşme Depoları ile ilgili Dikkat Edilmesi gerekli Durumlar

1- Boruların döşemeden geçirilerek gizlendiği sistemlerde radyatörler hava yapmaktadır. Bunun önüne geçmek için kapalı genleşme depoları kullanılmalıdır. Bu durumda sistemin havası çıktıktan sonra tekrar hava emme imkanı olmadığından problem çözülür. Aynı şekilde çatı ısı merkezlerinde de kapalı genleşme deposu kullanılmalıdır.
2- Kapalı genleşme depolarında su ile gazı ayıran bir membran bile olsa, bu membran difüzyonla gazı geçirebilmektedir. Bu nedenle kapalı genleşme depolarında azot gibi nötr bir gaz kullanılmalıdır. Hava kullanıldığında suya difüzyonla geçen oksijen sistemde korozyona neden olur.
3- Kapalı genleşme depoları sistem bağlandıktan sonra, sistem devreye alınıp çalıştırılmadan önce basıncı kontrol edilmelidir. Sistem çalışmaz iken depoda basınç, sistemdeki statik su yüksekliğine eşit olmalıdır. Eğer basınç statik yükseklikten fazla ise gaz dışarı atılarak basınç düşürülmelidir. Aksi taktirde kabın kapasitesinden yeterince yararlanılamaz ve gereksiz yere emniyet valfinden dışarı su atılır. Eğer başlangıçtaki basınç çok düşük ise kapta yeterli genleşme hacmi kalmayacağından, kabın patlama tehlikesi bile oluşabilir. Bunun için bu durumda genleşme deposuna gaz basılmalıdır.
4- Kapalı genleşme depolu sistemlerde presostat kullanılması yararlıdır. Sistemde basınç yükselmesi olursa (ısınan suyun genleşmesi nedeniyle) presostat brülörü durduracak, sistem güvenliği sağlayacaktır.
5- Kapalı genleşme deposu kalorifer kazanı dönüş hattına bağlantı noktasından daha yukarı monte edildiğinde, sürekli sıcak su sirkülasyonu olacaktır. Kapalı genleşme deposunu kalorifer kazanıyla aynı kota veya daha altına monte etmek daha uygundur. Böylece, a- ısı kaybı azalır,
b- membran sürekli daha sıcak suyla temasta olmayacağından, ömrü daha uzun olur.
6- Buna göre kazana su dönüş sıcaklığının düşük olması, kazan verimini artırdığı gibi, kapalı genleşme deposu ömrünü de artırır.
7- Kompresörlü kapalı genleşme deposu kompresör motorları gücü 0.5 kW mertebesindedir. (En büyükleri 3 kW değerindedir) Küçük güçlü olduklarından demeraj akımı maliyetleri çok azdır. Bu kompresörler sürekli çalışmazlar. Genellikle günde ancak bir-iki defa ve kısa süreli çalışırlar.
8- Kompresörlü ve pompalı kapalı genleşme depoları, değişken basınçlı membranlı kapalı genleşme depolarından çok daha az yer kaplama avantajına sahiptirler.
9- Kapalı genleşme deposu kullanılan tesisatlarda sisteme basınçlı test uygulanacaksa, kapalı genleşme deposu devreden çıkarılmalıdır. Aksi halde membran patlayabilir.
10- Membranı değiştirilebilir depoların faydalı su hacimleri daha fazladır.

Haberci Borusu

Tesisata su verilirken imbisat deposunun ve tesisatın tamamen dolduğunu haber veren borudur. Bu borudan su gelmeye başlayınca tesisata su verilmesi durdurulur.

Gidiş ve Dönüş Emniyet Boruları

Kazanın emniyetini sağlar. Kazanda ısınıp genişleyen su gidiş emniyet borusundan

imbisat deposuna dolar ve soğuyarak tesisatta su seviyesi düşünce dönüş emniyet

borusundan su tamamlanır.

Kazana Su Verme Musluğu

Tesisatta su eksildiğinde suyu tamamlamak için kullanılır. Kazanın alt kısmında bulunur.

Elektrikli kombi, Elektrikli Kazan, Elektrikli Boyler

Elektrikli Kombi ve Teknik Özellikleri

Yakıt olarak tamamen elektrikle çalışmaktadır.
Hiçbir kaza riski yoktur.
% 99 Verimlilik.
İssiz, kokusuz, deposuz ve bacasız.
Çok sessiz (istenilen yere montaj kolaylığı )
İdeal boyut ( duvar tipi ve yer tipi )
Motorinden ve LPG' den tasarruflu.
Akıllı elektronik sayaçla - 4 zamanlı ucuz tarifeyle-
24 saat, Yaz - Kış sıcak su ( banyo- mutfak - lavabo ).
Kalorifer sisteminizde azami 20 dakika da istenilen sıcaklık.
24 saat için 50 program yapabilme aralığı.
Zaman saati 100 saat elektrik rezervlidir.
İsteğe bağlı olarak Telefonla kumanda.
Azami 3 bar da açan koruma emniyet ventili.
Otomatik hava prüjörü.
Manometre ( su basınç ).
3 kademeli sirkülasyon pompası.
1 bar ayarlı emniyet siwici ( susuz çalışmaya karşı koruma ).
Otomatik by-pass.
Oda sıcaklığına göre modülasyon ( oda sensörü isteğe bağlı ).
NTC sistemi ile elektronik su sıcaklığı kontrolü.
Elektronik ısı ayar termostadı.
Emniyet termostadı ( limit termostat ).
Pompa sıkışmasını önlemek için her 24 saatte bir çalıştırma özelliği.
Kapasiteye göre kapalı genleşme ( 8 - 10 - 12 - 14 - 18 ) lt.
Elektrikli kombi ile ısıtılacak evler için  yaklaşık elektrikli kombi      kw – kcal değerleri
10 kw   (8600 kcal/h) kombi ile  80 m2,  - 12 kw  (10320 kcal/h) kombi ile  90 m2 ,   - 18 kw  (15480 kcal/h) kombi ile  180 m2   -  24 kw (20640 kcal/h)  kombi  ile 240 m2 , - 30 kw  (25800 kcal/h)  kombi ile 300 m2,  kw  (34400 kcal/h) kombi ile 350-400 m2   ev ısıtılabilir.  Bu değerler İstanbul’da izoleli  ve yaklaşık iklimi o değerleri taşıyan iklimlerdeki  evler içindir.

 

Elektrikli Kazan ve Teknik Özellikleri

 

Yakıt olarak tamamen elektrikle çalışmaktadır.
Hiçbir kaza riski yoktur.
% 99 Verimlilik.
İssiz, kokusuz, deposuz ve bacasız.
Çok sessiz (istenilen yere montaj kolaylığı )
İdeal boyut ( duvar tipi ve yer tipi )
Motorinden ve LPG' den tasarruflu.
Akıllı elektronik sayaçla - 4 zamanlı ucuz tarifeyle-
24 saat, Yaz - Kış sıcak su ( banyo- mutfak - lavabo ).
Kalorifer sisteminizde azami 20 dakika da istenilen sıcaklık.
24 saat için 50 program yapabilme aralığı.
Zaman saati 100 saat elektrik rezervlidir.
İsteğe bağlı olarak Telefonla kumanda.
Azami 3 bar da açan koruma emniyet ventili.
Otomatik hava prüjörü.
Manometre ( su basınç ).
3 kademeli sirkülasyon pompası.
1 bar ayarlı emniyet siwici ( susuz çalışmaya karşı koruma ).
Otomatik by-pass.
Oda sıcaklığına göre modülasyon ( oda sensörü isteğe bağlı ).
NTC sistemi ile elektronik su sıcaklığı kontrolü.
Elektronik ısı ayar termostadı.
Emniyet termostadı ( limit termostat ).
Pompa sıkışmasını önlemek için her 24 saatte bir çalıştırma özelliği.
Kapasiteye göre kapalı genleşme ( 8 - 10 - 12 - 14 - 18 ) lt.

 

Elektrikli Boyler ve Teknik Özellikleri

 

Avrupa Standartlarına göre ( EN 12897 ) Üretilen Elektrik Isıtıcılı Boylerler ısıtıcı akışkan kaynağı (kazana gerek olmadan) olmayan yerlerde elektrik enerjisini kullanarak sıcak su ihtiyacını karşılamak için kullanılmaktadır. Elektrik Isıtıcılı boylerlerde kullanılan elektrik kumanda panosunda güvenlik maksimum seviyeye çıkarılmıştır. Elektrik kumanda panosu içinde başlıca sigorta, Kontaktör,emniyet ve işletme termostatı,Açma kapama şalteri, Kaçak akım rölesi bulunmaktadır.
Ayrıca isteğe bağlı olarak sıcaklık ve basınca duyarlı emniyet valfi kullanılmaktadır ve yine isteğe bağlı olarak değişik kapasitede elektrik gücünde Elektrik Isıtıcılı Boyler imalatı yapılmaktadır.

 

 

 

 

Kazan Dairesi Yerleştirme Kuralları ve Bacalar

 

BACALAR : Baca kesit hesabı aşağıda verilmiştir.

En Kaliteli En Ekonomik ve En Sağlıklı Mühendislik Çözümleri

Fiyat alınız

 

BACA ve FİLTRE İMALATIMIZI DETAYLI

GÖRMEK İÇİN RESMİN ÜZERİNETIKLAYINIZ

BACA VE BACA FİLTRESİ

BACA GAZI ASPİRATÖR DEBİ HESABI

 

		BUHAR KAZANI BACA GAZI ASPİRATÖR  FAN     DEBİ HESABI
	BUHAR KAZANI BUHAR KAPASİTESİ      : 20 000  Kg/h
	YAKIT KÖMÜR ALT ISIL DEĞERİ              :  7 000   Kcal/kg
	BUHAR ANTALPİSİ                                     :      600  kcal/kg
	KAZAN ISIL VERİMİ                                    :           0.85
	BACA GAZI SICAKLIĞI  (KABUL)				200 oC
	HAVA FAZLALIK KATSAYISI (KABUL)				1,5
	TEORİK HAVA MİKTARI Lmin= 1i01*7000/1000+0,56 = 7,6 Nm/kg
	TEORİK GAZ MİKTARI  Vgmin= 0.907*7000/1000+1,65 = 8 Nm3/kg
	GERÇEK GAZ MİKTARI Vg=8+ (1,5-1)*7,6 = 11,8 Nm3/kg
	YAKIT MİKTARI B=  20000*600/7000*0,85 =2017 kg/h
	GERÇEK GAZ MİKTARI (FAN)=2017*11,8*(200+273/273)=41.282 m3/h BACA GAZI ASPİRATÖR  FAN DEBİSİ
	FAN GÜCÜ BASMA YÜKSEKLİĞİ VE DİRENÇLER DEĞİŞEBİLDİĞİ İÇİN FAN GÜCÜ HESABI YAPILMAMIŞTIR

 

 

EMİSYON KONTROLÜ  
Üretim faaliyetleri sonucu emisyon oluşumuna neden olan tesisler bu emisyonları belirli bir limitin üzerinde atmosfere deşarj edemezler. Ülkemizde bu limit değerler Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği ile belirlenmiştir.

Üretiminize uygun çalışılacak yöntem belirlenerek kirlilik unsurları daha henüz kaynağındayken ya da kaynağa en yakın yerden toplanarak filtre edilir. Böylece hem çalışma ortamı hem de çevre korunmuş olur.
Endüstride Emisyon Kontrolü aşağıdaki Başlıklar altında  incelenecektir

Toz (Partikül Madde) Kontrolü
Atmosferde bulunan partikül madde türleri, özellikleri ve etkileri oluştukları kaynağa, oluşum şekline, işletme koşullarına, boyutlarına, boyut dağılımlarına, biçimlerine, yoğunluklarına, içerdikleri özel bileşenlere ve bulundukları ya da yayıldıkları ortama bağlı olarak değişmektedir.
Partikül Madde:

 Yanma, sanayi prosesleri ve doğal kaynaklardan atmosfere verilen katı veya sıvı halde bulunabilen maddelerdir. Partiküler madde, atmosferde veya bir gaz kütlesinde, molekülden büyük (>0.0002 µm) ve 500µm’den küçük katı  veya sıvı halde bulunan maddelerdir. Partiküler madde olarak Aeresol, Toz, Uçucu kül, Sis, Füme, Duman, Mist ve Kurum terimleri partiküler madde adı altında sayılabilir. Sanayi tesislerinin faaliyetleri neticesinde oluşan toz emisyonlarının önlenmesi ile ilgili kontrol teknolojileri aşağıda verilmiştir;
Çökeltme Odaları ve Siklonlar

Siklonlar, esas tutma kuvvetinin santrifuj kuvveti olan toz tutma cihazlarıdır.  En basit, ucuz ve kolay işletilebilir toz tutma sistemleridir. Kaba partikül parçacıklarının tutulacağı sektörlerde tercih sebebidir. Özellikle katı yakıtlı kazanlarda bacaya verilen duman gazları içindeki kül, kurum, vb. partiküller ile çevre sağlığına zararlı kükürt dioksidin bir kısmının tutulması ve ayrılması amacıyla kullanılırlar.

Siklonlar “Multisiklonlar” ve “Klasik Yüksek Verimli Siklonlar” olarak adlandırılırlar.

Multisiklonlar:
Multisiklonlar, duman gazları gibi toz yüklü atık gazların ve proses hava ve gazlarının dinamik olarak temizlenmesinde kullanılırlar. Toz tutma verimleri klasik sistemlere oranla daha yüksek ve tutulabilecek parça büyüklükleri çok daha ince ve küçüktür.

 Klasik Yüksek Verimli Siklonlar:
Siklon girişinden yüksek hız ile teğetsel olarak siklona giren tozlu gaza, siklon konstrüksiyonu vasıtasıyla helisel bir akış formu verilerek, yoğunluğu taşıyıcı ortamdan daha yüksek olan parçacıkların merkezkaç kuvvet ile siklon cidarlarına yönlendirilmesi sağlanır. Siklon içindeki ani hız değişimi nedeniyle ataletini kaybeden partiküller siklon cidarından süzülerek alt konik toplama bunkerine akarlar. Bu mekanizma sonucu içerdiği tozlardan arındırılmış olan gaz, siklon merkezindeki çıkış borusu vasıtasıyla siklon üst kısmından dışarıya verilir. İçerisinde uçucu kül ve kurum bulunan duman gazları ile aşırı miktarda partikül ihtiva eden hava ve benzeri gazların içerisindeki partiküllerin tutulması ve ayrılması amacıyla ve duman gazı yıkama ve filtreleme sistemlerinde kullanılırlar. Klasik siklonlar, her kapasite ve her türlü gaz için özel olarak dizayn ve imal edilirler.

 Torbalı Filtre ve Jet Pulse Filtre Sistemleri
Jet Pulse Filtreler özellikle demir-çelik, çimento, yem gibi sektörlerde, her türlü toz malzeme ve duman emisyonunun sürekli çıktığı makine çalışma sahaları ve atölyelerde, baca gazı arıtma amacıyla kullanılır.

ÇALIŞMA ŞEKLİ
Toz, kirli gaz girişinden çarpma plakasına çarparak dikine dizilmiş olan torbalı kafeslerin yan yüzeylerinden geçer. Geçerken kafes ortasından yapılan emiş sayesinde kafes üzerindeki torbaların dış yüzeyinde birikir.
Kafesler üzerindeki; torba yüzeylerinde biriken tozlar basınçlı havanın anlık vuruşları ile toz toplama bunkerine dökülür. Kirli gaz torba dış yüzeyinde tutulur ve temizlenmiş gaz torba üst kısımdan çıkar. Ana fan temiz gaz tarafından filtreye bağlanmıştır.

Filtre torbaları basınçlı hava yardımı ile temizlenir. Yüksek hızdaki basınçlı hava şoku filtre torbasını şişirir böylelikle torbanın dışında birikmiş toz, torbanın şişmesi ile bunkere dökülür. Taşıyıcı sistem ile istenen yere iletilir (kova ile).

Elektrostatik Filtre Sistemleri

 Elektrostatik filtrelerde partiküllerin tutulmasına ve gaz ortamından uzaklaştırılmasına yol açan kuvvet elektrostatik kuvvet olup, partiküllerin bir elektrostatik alan içinde deşarj elektrodlarına uygulanan yüksel voltaj sonucunda yüklenmesi ve toplayıcı bir elektroda (plakaya) taşınması esasına dayanmaktadır.

Islak Arıtıcılar (Wet Scrubbers):
Gazların bir sıvı ile temas ettirilerek arıtılması esasına dayanır
Normal Tip Islak Arıtıcılar (Ters, Yatay ve Paralel akışlı Islak   Arıtıcılar)

Spray-tipi   ıslak arıtıcılarda sıvı  100-1000 µm çap arasında değişen damlacıklara   ayrıştırılır ve gaz-partikül karışımına verilir.
Burada hareket halindeki damlalar tutma   yüzeyini (target) teşkil ederek partiküllerin çeşitli mekanizmalarla   tutulmalarını sağlarlar.  
Venturi Tipi Islak Arıtıcılar
Bu tip ıslak arıtıcıların   işletilme maliyetlerinin daha makul seviyelerde olmasını sağlayabilmek için   tutmak istenen partikül özelliklerine göre optimum tasarımın yapılabilmesi   gerekmektedirVenturi tipi ıslak arıtıcılar   genellikle küçük partiküllerin tutulması için kullanılır.  Kullanımlarındaki başlıca sınırlama yüksek   basınç kayıplarının sebep olduğu yüksek işletme maliyetleridir.

Elektrostatik Filtre Sistemleri
Elektrostatik filtrelerde partiküllerin tutulmasına ve gaz ortamından uzaklaştırılmasına yol açan kuvvet elektrostatik kuvvet olup, partiküllerin bir elektrostatik alan içinde deşarj elektrodlarına uygulanan yüksel voltaj sonucunda yüklenmesi ve toplayıcı bir elektroda (plakaya) taşınması esasına dayanmaktadır.
Uçucu Organik Bileşik Kontrolü
UOB’ler çeşitli ısıl işlemler, üretim prosesinde organik solvent kullanımı, petrol ve petrol türevleri gibi organik bileşiklerin ve sıvı yakıtların taşınması ve depolanması, rafineriler ve or­ganik kimyasal işlemler gibi farklı faaliyetler sonucu oluşa­bilir. Aslında, solvent ve organik kimyasal ürünler kullanan tüm sanayi kolları UOB emisyonuna neden olmaktadırlar.
Bir sanayi tesisi içerisinde, UOB emisyonuna neden olabilecek kaynaklar iki ana grup içerisinde değerlendirilebilir. Bunlardan ilki, karıştırıcılar, depolama tankları gibi prosesin gerçekleştiği yerlerdir. Bunlar noktasal emisyon kaynağı olarak değerlendi­rilir ve bu kaynaklardaki UOB emisyonunu belirlemek görece çok daha kolaydır. İkinci kaynak ise proses ekipmanlarındaki sızıntılardır ve bu sızıntı emisyonları kimyasal ve solventlerin tesis içerisinde taşınması sonucu oluşan emisyonları da kap­samaktadır. Dolayısıyla, bunlar noktasal kaynaklar olmayıp direk olarak iç ortam UOB konsantrasyonunu etkilemektedir. Bu sebeple, sızıntı emisyonlarının bertarafı için öncelikle tesis içerisinde iyi bir havalandırma sistemi şarttır.

Uygulanacak olan teknoloji işletme maliyetleri ile direk olarak ilgili olduğu için UOB arıtımı konusunda teknolo­ji seçimi en önemli basamaklardan biridir. Uçucu Organik Bileşiklerin (UOB) bertarafı için adsorpsiyon ve yakma gibi çeşitli çözümler bulunmaktadır.
Adsorpsiyon prosesinde, kirletici gaz molekülleri aktif kar­bonun yüzeyinde tutularak burada birikirler. Bu proseste aktif karbon çok geniş yüzey alanına sahip olduğu için ter­cih edilmektedir. Kömür, odun ve hindistan cevizi kabuğu gibi çeşitli malzemelerden yapılabilen aktif karbon yüksek sıcaklıkta kontrollü oksidasyon prosesi ile üretilir ve aktive edilir. Adsorpsiyon sistemlerinde, tüm proses fiziksel ola­rak gerçekleşir. Tüm kirleticilerin fiziksel olarak giderimi mümkün olmadığı için sistem verimi oldukça sınırlıdır. İlk yatırım maliyeti düşük olmasına rağmen sürekli olarak aktif karbon tüketimi işletme maliyetlerini oldukça yükseltmek­tedir.
UOB giderme sistemleri arasında yakma sistemleri en etkili çözüm olarak ön plana çıkmaktadır. Yak­ma sistemlerinde bertaraf oranı %100’e kadar ulaşmakta­dır. Yakma (veya incinerator) proseslerinde uçucu organik bileşikler kontrollü bir şekilde yüksek sıcaklıkta kendiliğin­den tepkimeye girmeyen yanma gazlarına dönüştürülürler. Ancak bu sistemde yakılacak VOC konsantrasyonu çok önemli olmakla birlikte VOC konsatrasyonu yeteri kadar olduğunda sistemin yakıta ihtiyacı olmamaktadır.
Uçucu organik (VOC) bertarafı için kullanılabilecek birkaç tip yakma sistemi bulunmaktadır. Bunlar;
A. Direkt Yakma,
B. Reküperatif Yakma,
C. Retox

KAZAN DAİRESİ YERLEŞTİRME KURALLARI

16 Ocak 1985 tarih ve 186637 sayılı Resmi Gazete' de yayımlanan yönetmeliğe göre; Kazanların kenarının duvardan veya duvara monte edilmiş cihazlardan uzaklığı en az 70 cm., iki kazan arasındaki uzaklık en az 40 cm. olmalıdır. Kazan dairesinin yüksekliği, kazanın üzerinde yer alan düzenlerin gerektiğinde tamir ve bakım yapılması sırasında zorluk çıkartmaması için en az, kazan aksesuarı seviyesinin üzerinde en az bir metrelik serbest mesafe kalacak şekilde düzenlenir.

Kazan daireleri, yanma için gerekli temiz havanın girebilmesi için, zemin düzeyinde ve duman bacası kesitinin %50' si kadar kesitte bir temiz hava girişi ile dış havaya bağlanmış olamalıdır. 

Kazan dairelerinde toplanacak pis havanın uzaklaştırılması için duman bacası kesitinin en az %25' i kadar kesitte, ağzı kazan dairesinin tavan düzeyinde bulunan bir pis hava bacası bulunacaktır.  

Her kazanın ayrı bir duman bacası olacak, birden fazla kazan, her ne sebeple olursa olsun aynı bacaya bağlanmayacaktır

Kalorifer bacalarına soba, şohben vs. Bağlanmayacaktır.                        

Duman boruları, teknik bir zorunluluk olmadıkça binanın dış duvarına konmayacaktır.            

Baca duvarlarının et kalınlığı bir tuğladan az olmayacak ve baca duvarı yapımında delikli tuğla veya briket kullanılmayacaktır. 

Bacalar kalorifer tesisatı projesinde belirtilen kesitlerde, dışarıdan hava almayacak şekilde içi ve dışı sıvalı olarak yapılacaktır. Bacalar,   kazan çekişini  azaltmaması amacıyla mümkünse komşu binadan en az 6 metre uzaklıkta bulunacak ve ait olduğu bina mahyasının en az 80 cm. üzerine çıkarılacaktır. Bacalar mümkün olduğu kadar yön değiştirmeyecek şekilde yapılacak, yön değiştirme mecburiyeti olduğunda yatay açı en az 60 derece olacaktır. Bacaların en altında  sacdan ve hava sızdırmayacak şekilde yapılmış, contalı bir temizleme kapağı yapılacaktır. Yatay duman kanalları bacaya en az %5' lik yükselen bir eğimle bağlanacak ve uzunluğu hiç bir surette baca yüksekliğinin 1/4' ünü aşmayacaktır.      

Duman kanallarının temizlenmelerine imkan verecek, ısı yalıtımlı, kolay açılıp kapanabilen ve en küçük ölçüsü 30 x 30 cm. olan yeter sayıda temizleme kapağı bulunacaktır.

Duman kanalları bacaya doğrudan doğruya veya zorunlu durumlarda yuvarlak dirseklerle bağlanacak, asla 90 derecelik keskin ölçekli dirsek kullanılmayacaktır.

KAZAN DAİRESİ EMNİYET KURALLARI :

Kazan dairesi doğalgazlı kullanımlarda, baca ve tesisat özellikleri TSE standartlarında ve gaz idaresinin yönetmeliklerinde kurallara bağlanmıştır.
Bu kurallar :
–Kazan dairesi doğalgaz tesisatı, proje, malzeme seçimi ve montajı ilgili standartlara ve gaz kuruluşlarının teknik şartnamelerine uygun olarak yapılır.
– Bayındırlık Bakanlığı Yapı İşleri – Makine Tesisatı – Genel Teknik Şartname’sine göre ısı santrallerinin meskûn hacimlerin altına yerleştirilebilecek 0,5 bar’dan yüksek basınçlı buhar ve kızgın su kazanlarında aranan şart,
Su Hacmi (m3) x İşletme Basıncı (bar) ≤ 10 şeklindedir. Bu şartı sağlayamayan güçteki kazanlar için üzerinde kat bulunmayan ayrı bir kazan dairesi yapılması zorunluluğu vardır.
–YIRTILMA YÜZEYİ
a) Bir kazanın gücü 120 000 kcal/h (140 kW)’dan fazla ise veya kazan dairesinin tüm kapasitesi 1 200 000 kcal/h (1400 kW)’dan fazla ise veya kurulu kapasitenin kazan dairesi hacmine bölümü 945 kcal/m3h (1100 W/m3)’den fazla ise kazan dairesinin, kazan patlaması durumunda binaya bir zarar vermemesi için bir yırtılma yüzeyi inşa etmek zorunludur.  Bu yüzey kazan dairesinin tavanında veya yan duvarlarında olabilir.
b) Yırtılma yüzeyi için ayrılması gereken alan kazan dairesi hacmine bağlıdır. Bu alan 300 m3 hacme kadar olan kazan dairelerinde 0,2 m2/m3 büyüklüğünde olmalıdır.
c) Aşağıda belirtilen durumlarda yukarıda bahsedilen şartlara bakılmaksızın mutlaka bir yırtılma yüzeyi bulunmalıdır.
* Öğrenci yurdu, okul, hastane, tiyatro, sinema gibi insanların toplu hâlde bulunduğu binalarda,
* Kazan dairesinin üstünde veya yakınında bina varsa,
* Aynı kazan dairesinde doğal gaz ile beraber katı yakıt veya sıvı yakıt gibi diğer yakıtlar kullanılıyorsa(Farklı yakıttaki kazanların aynı ortamda çalışma durumuna genelde gaz dağıtım şirketlere izin vermemektedir.)
– Kazanlar döşeme rutubetinden ve çevre yıkama sularından korunmak üzere bitmiş döşemeden 10-15 cm yükseklikte bir kaide üzerine oturmalıdır. Beton kaide yüksekliği ayrıca brülör kazan monte edildiğinde, brülörün altı yerden en az 30 cm yukarıda olacak şekilde yapılmalıdır. Bu sayade brülörün yerden toz ve zararlı maddeleri emmesinin önüne geçilir.

– Kazanların ve diğer büyük cihazların yerleştirilmesi ve bakımı için yeter büyüklükte alan bırakılmakla beraber mümkün olan en küçük hacim kullanılmalıdır. Maksimum kazan dairesi hacmi kazan gücünün her 293 kW (252000 kcal/h)’lik kısmı için 21 m3 ’tür.
– Kazan dairesinin yeri olarak binalarda genellikle bodrum kat seçilir. Ancak son yıllarda yüksek verimli ve daha küçük boyutlu kazanların üretilmesiyle sıvı ve gaz yakıtlı kazanlar binaların çatısında da kurulabilmektedir.
– Bodrum kat yerleşimlerinde kazan dairesi genellikle binanın orta kısımlarında olacak şekilde yerleşim yapılması hem bacanın uygun bir yere yerleşimine, hem de yatay dağıtım borularının kısa ve dengeli dağıtım yapmasına olanak sağlar. Bu özelliklerle birlikte alttan dağıtım ve alttan toplama şeklinde verimli tesisat tasarımı yapımına olanak sağlar.
– Kazan dairelerinin çatıda tesis edilmesi durumunda bacanın çatıda tesis edilmesi ve özellikle doğalgazlı kazanlar için tehlike sınıfını düşürmesi de avantajlı gözükmekle birlikte ısıtılan akışkanın üstten aşağı doğru sevki (üstten dağıtım üstten toplama) zorlaşmaktadır. Üstten dağıtım üstten toplama sistemleri ısıtma tesisatında en elverişsiz sistemdir.
– Çatıda montaj durumunda;
a) Statik hesaplarda kazan dairesindeki yüklemenin etkisi dikkate alınmalıdır. (Yaklaşık 1000-2000 kg/m2)
b) Çatının altında ve yanındaki mahallere rahatsızlık verebilecek etkileri aktarmamak için yeterli akustik yalıtım uygulanmalıdır. Kazanların altına titreşim izoleli kaide yapılmalıdır.
c) Kazan dairesinden çıkış için uygun merdiven yapılmalıdır. Kapı ve pencereler kaçış yönünde, kilitsiz ve kolay açılabilecek şekilde düzenlenmelidir.
d) Yakıt boru hattı doğal havalandırmalı, kolay müdahale edilebilen bir dikey tesisat kanalı veya merdiven boşluğunda duvara yakın olacak şekilde düzenlenmelidir.
e) Havalandırma ve diğer kriterler bodrum kazan daireleri ile aynı olmalıdır.
– Doğalgaz sayaçlarının kazan dairesi dışına yerleştirilmesi gerekir.

– Herhangi bir tehlike anında gazı kesecek olan ana kapama vanası ile elektrik akımını kesecek ana devre kesici ve ana elektrik panosu, kazan dairesi dışında kolayca ulaşılabilecek bir yere konulur. Gaz ana vanasının yerini gösteren plaka, bina girişinde kolayca görülebilecek bir yere asılır.
– Gaz kullanılan kapalı bölümlerde, gaz kaçağına karşı doğal veya mekanik havalandırma sağlanması gerekir.
– Kazan daireleri dışına olası bir tehlike anında kazan dairesinin tüm elektrik tertibatını kesecek (alarm cihazı hariç) acil stop butonu konulmalıdır.
– Kazan dairesi içerisinde katı yakıt depoları, sıvı ve gaz tankları bulunmamalıdır. Eger bulunuyorsa bunları bir duvar vasıtasıyla ortamdan ayırmak gerekir.
– Kazan dairesi kapıları yanmaz malzemeden ve dışarıya açılacak şekilde imal edilmelidir.
– Kazan dairelerine emniyet kuralları ve cihazların kullanım talimatları asılmalıdır.
– Kazan dairesinde doğalgaz kullanılması hâlinde, bu gazları algılayacak gaz algılayıcıların kullanılması şarttır.
–Kazan  dairesi topraklaması 21/8/2001 tarihli ve 24500 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliğine uygun şekilde yapılır. Her kazan dairesi için kolon tesisatından ayrı topraklama tesisatı yapılmalıdır.
– Topraklama tesisatı:
a) 0,5 m², 2mm kalınlığında bakır levha ile
b) Som bakır çubuk elektrotları ile yapılabilir (En az 16mm çapında ve 1,5m uzunlukta, 1000 mikron değerinde)
– Kullanılan gazın özelliği dikkate alınarak, aydınlatma ve açma-kapama anahtarları ile panolar, kapalı tipte (exproof) uygun yerlere tesis edilir.
– Aydınlatma sistemi tavandan en az 50 cm. aşağıya sarkacak biçimde veya üst havalandırma seviyesinin altında kalacak şekilde zincirlerle veya yan duvarlara etanj tipi exproof flouresan armatürlerle yapılmalıdır.
– Kullanılan gazın özelliği dikkate alınarak, tablolar, anahtarlar, prizler, borular gibi bütün elektrik tesisatının ilgili yönetmeliklere ve Türk Standartlarına uygun olarak tasarlanması ve tesis edilmesi gerekir. Bu tesisat ve sistemlerde kullanılacak her türlü cihaz ve kabloların ilgili standartlara uygun olması gerekir.
– Doğalgaz tesisatlı kazan dairesi tavanının mümkün olduğu kadar düz olması ve gaz sızıntısı hâlinde gazın birikeceği ceplerin bulunmaması gerekir.
– Yetkili bir kurum tarafından verilen kazan dairesi işletmeciliği kursunu bitirdiğine dair sertifikası bulunmayan şahıslar, kazan dairesini işletmek üzere çalıştırılamaz.

 

 

KALORİMETRE

Kalorimetre, merkezi ısıtma sistemlerinde, ısı giderlerinin adaletli bir şekilde paylaşımını sağlamak üzere geliştirilmiştir. Daireye giden kalorifer suyunun debisini ve sıcaklığını ölçerek dairede kullanılan enerjiyi hesaplar. Böylece siz aynen ferdi sistemlerde olduğu gibi kullandığınız enerji kadar bedel ödersiniz. Enerji ölçümü Mayıs 2007’de çıkan Enerji Verimliliği Yasası kanunlaşmıştır. Bu yasayla ilgili “Binalarda Enerji Performansı Yönetmenliği” Aralık 2008’de yayınlanmıştır. Buna göre 1000m2 den büyük kullanım alanına sahip binalarda ferdi ısınmanın kullanılması yasaklanmış ve merkezi ısınma sistemi ile her daire için ayrı ayrı kalorimetre sistemi ile kullanılan enerjinin ölçülmesi mecbur tutulmuştur. Enerji Performansı Yönetmenliği’ne uymayan projelere izin verilmeyecektir. Ayrıca bu yönetmenlik ile , bugüne kadar merkezi sistem ısıtılan bütün binalardaki dairelerin, 2012 yılına kadar her daire için ayrı ayrı olmak üzere kalorimetre ile kullanılan enerjinin ölçülmesi şart koşulmaktadır.
Kalorimetre ile enerji tasarrufunun daha etkin sağlanması için radyatörlü ısıtma
sistemlerinde radyatör vanaları termostatik seçilmelidir. Böylece her oda için istenilen
sıcaklığın otomatik olarak ayarlanması sağlanmaktadır.

Merkezi ısıtma sistemlerinde her dairenin ferdi olarak yaptığı tasarruflar merkezi sistemde genelin içinde kaybolup gitmektedir. Kalorimetre kullanılan sistemlerde kişinin sadece kendi kullandığı enerji bedelini ödemesi mümkün olmaktadir . Ayrıca merkezi sistemin ısıyı çok kullananlara göre çalıştırılması ile az kullananların kullanmadıkları enerjinin bedelini ödemelerinin önüne geçilmiş olacaktır. Lifos kalorimetre kullanmakla hedef, merkezi ısınma sistemlerinin verimli ısınma özelliğini ve kombili ısınmanın adaletli masraf dağılımı avantajlarını birleştirmek ve ısınma konforundan ödün vermeden enerji tasarrufu bilincini yerleştirmektir.

KALORİMETRE Lifos Kalorimetre manyetik olmayan teknolojiye sahiptir, herhangi bir manyetik alandan etkilenmez. Bu özelliği emniyetli ölçüm yapabilme kabiliyeti olması demektir. Dairelerdeki kalorifer kolon girişine takılarak her bir dairedeki kullanılan ısı enerjisini ölçmekte kullanılır. Lifos kalorimetreler 4-9 oC arasındaki su sıcaklıklarında kullanılır. KALORİMETRE ÇALIŞMA PRENSİBİ Merkezi kalorifer sisteminde ısı dairelere sıcak su ile taşınır. Gidişle dönüş suyu arasındaki sıcaklık farkı ve suyun debisi Lifos Kalorimetre ile ölçülerek ısı miktarı hesaplanır. Debimetreden ve gidişle dönüş hatlarındaki sıcaklık sensörlerinden gelen bilgiler hesaplama ünitesinde değerlendirilir. Tüketilen ısı kWh cinsinden hesaplanır. Isı pay ölçerler, içeriğinde bulundan iki sensör vasıtasıyla hem radyatör sıcaklığı hem de ortam sıcaklığı arasındaki farklı belirli bir zaman periyotlarında ölçerek bulunulan mahalin ısı tüketimini hesaplarlar. Isı pay ölçer ekranında görünen değerler: Isı pay ölçer cihazının düğmesine ilk defa basıldığında görünen değer güncel tüketimdir. İki kez basıldığında ise bir aylık tüketim görülmektedir. Bu tüketim değeri SM değeri olarak adlandırılmaktadır. 3. kez basıldığında üretim standartlarını gösterir. 4.kez basıldığında ısı pay ölçer seri numarasının ilk 4 hanesini, 5.kez basıldığında ise seri numarasının son 4 hanesini göstermektedir. Isı pay ölçer üzerinden geçmiş ayların tüketim değerleri görülebilir Isı pay ölçerlerin bir çoğu ölçtükleri tüketimleri 12 ay boyunca hafızalarında tutarlar. Bu değerleri şu şekilde görebilirsiniz. Pay ölçeriniz üzerindeki siyah düğmeye 5 saniye süreyle basılı tuttuğunuz ekrana A harfi çıkacaktır, eliniz çektiğinizde dU harfi çıkacaktır. Tekrar uzun süreli basıldığında A harfi çıkacaktır ve sonrasında ise, bu düğmeye her basışınızda sırasıyla, aydan aya (-0: güncel tüketimi, -1:SM değerini, -2:bir ay önceki değeri göstermekte olup geriye doğru 12 aylık tüketimler) ekranda gözükecektir. Marka ve modele göre bu durum değişiklik gösterebilir. Isı pay ölçer üzerinde ERROR-OPEN-UPR gibi yazılar Kırılma, arıza ve kötü niyetli yaklaşım gibi çeşitli durumlara alarmlar bulunmaktadır. ERROR: Isı pay ölçer herhangi bir arıza tespit ettiğinde otomatik olarak ERROR moduna geçer ve ekranda ERROR yazısı görünür. OPEN: Isı pay ölçer hassas bir mühürleme sistemi vardır. Isı pay ölçer radyatörden ayrıldığı durumlarda ekranda OPEN yazısı görünür. UPR: Her bir ısı pay ölçer üretimden UPR(uyku) modunda çıkmaktadır. Her bir projenin tebliğ tarihine göre setleni ve aktif olarak kullanılmaya başlanır. Isı pay ölçerlerinizin ekranlarında yukarıdaki kodları görüntülediğinizde teknik servisle irtibata geçilmesi için site yöneticisine başvurulmalıdır. Isı pay ölçerlerin pil ömrü tükendiğinde ekranda herhangi bir değer gözükmez. Teknik servisle irtibata geçilmesi gereklidir. Merkezi Isıtma Ortak Isı Gideri “Merkezi Sistemlerde Isı Gider Paylaşım Yönetmeliğine” göre paylaşım oranlarına göre, merkezi ısınma faturasının ısınmaya harcanan kısmının direkt olarak %30 u alınıp, dairelerin metrekarelerine göre pay edilir. Bu ortak alanlardaki kullanılan ısınma enerjisi, sistem kayıpları, asgari ısınma vs. gibi faktörleri içerir. Tamamen ortak alanlardaki harcanan ısının bedeli değildir. Ortak alanlarda ısınma enerjisi tüketilmese dahi yönetmelik gereği merkezi ısınma faturasının ısınmaya harcanan kısmının %30 u m2 üzerinden pay edilir. Binanızdaki gider paylaşımı 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu (Kanun No. 5627), (Kabul Tarihi: 18/4/2007) gereğince; yayınlanan, “Bayındırlık ve İskan Bakanlığının (Resmi Gazete Tarihi: 14/04/2008, Resmi Gazete Sayısı: 26847-Mükerrer) “Merkezi Isıtma Ve Sıhhi Sıcak Su Sistemlerinde Isınma Ve Sıhhi Sıcak Su Giderlerinin Paylaştırılmasına İlişkin Yönetmelik“ esaslarına göre yapılmaktadır. Bu Kanun internetten bulunabilir.

 

KALORİMETRE PERFORMANS VERİLERİ
-Debi ölçüm aralığı 0,05-2,5 m3/h
-Minimum çalışma sıcaklık farkı 3°C dir.
-Manyetik olmayan teknolojisiyle emniyetlidir. Dışarıda müdahale edilemez.
-Metrolojik özellik: EN1434 Class-B ve CJ128 Class-2
-Standart optik arayüz, opsiyonel M-Bus iletişim protokolü ve RS485 bağlantısı.
-Düşük enerji tüketimi ile 10 yıla kadar pil ömrü.
-Son 18 aya ait bilgiler hafızasında saklanır.
- Eğik LCD ekranı 350° döndürülebilir. Böylece montaj yerine göre okuma rahatlığı sağlar.
-Multijet debimetresi sayesinde düşük debilerde ölçüm yapabilme özelliği.
-Lineer sıcaklık ölçümü yapabilen PT500 ısı sensörü çiftine sahiptir.

Lifos Kalorimetre Parçaları	Lifos Kalorimetre Hesaplama Ünitesi:
• Hesaplama ünitesi. • Manyetik olmayan multijet debimetre. • Pirinç gövde. • PT500 sıcaklık sensör çifti.	• Standart -Optik arayüzlü. -LCD ekran • Opsiyonel -M-Bus, RF ve RS485 uyumu.

 

 

Genel Özellikler
• Termostatik vanalar, konfor sıcaklığının sabit tutulmasını sağlayarak aşırı ısınmadan doğan enerji kayıplarını azaltır.
• Her oda için farklı sıcaklık kontrolü yapılmasını sağlar.
• Dış etkenlerde meydana gelen değişiklikleri dikkate alarak radyatörlere kumanda eder,
• 5 Kademeli sıcaklık ayarı ile extra konfor sağlar,
• 120 °C sıcaklığa dayanım,
• 10 bar basınca kadar dayanım,
• DN 15 ve 1/2” bağlantı çapı,
• Kolay montaj, kolay kullanım,
• Kullanıldığı Cihazlar: Tüm Çelik ve Alüminyum

 ISITMA TESİSATINDA TASARRUF TEDBİRLER :
– Kullanmadığınız odaların radyatörlerinde bulunan termostatik vanaları 2 konumuna getirmek ve odanın kapısını kapalı tutulmalıdır.

– Odalarınızı havalandırırken bir pencereyi uzun süre açık tutmak yerine tüm pencerelerinizi 10-15 dakika boyunca açık tutup daha sonra tüm pencereleri kapatarak dış hava yerine evinizi ısıtma imkanı elde etmiş olursunuz.
– Güneş alan pencerelerin perdelerinin açık tutulması,
– Pencere ve kapı kenarlarındaki hava sızıntılarının pencere bantı veya sünger kullanılarak azaltılması,
– Radyatörlerin önünde herhangi bir eşya bulundurulmaması, radyatörlerin ısı akışına engel olabilecek uzun perdelerin değiştirilmesi,
– Radyatörlerin ve ısıtıcıların önüne veya üzerine, ısı akışını engelleyici çamaşır vb. koyulmaması, imkan dahilinde çamaşırların, ısıtıcı veya radyatör yerine balkonda kurutulması,
– Radyatörlerin arkasındaki duvarda oluşacak ısı kayıplarını önlemek için alüminyum kaplı yalıtım levhalar kullanılması ayrıca sizlere tasarruf ettirecek uygulamalar olacaktır.

  SERA PROJESİ - SERA PLANLAMA
Halk dilinde “seracılık” olarak bilinen “örtüaltı tarımı” dünyada ilk hobi olarak . Kuzey Avrupa ülkelerinde 19. yüzyılın başlarında ticari anlamda önem   kazanmaya başlayan örtüaltı tarımın önemi asıl olarak 1950’li yıllardan  sonra anlaşılmış ve o tarinten sonra birçok ülkede peş peşe seralar kurulmaya  başlanmış. Örtüaltı tarımı günümüzde tüm dünyada çok geniş bir yayılma  alanı gösteriyor. 2012 yılı tahminlerine göre dünya üzerinde, hem sera hem de tünellerden oluşan yaklaşık 700 bin hektar örtüaltı alanı bulunduğu tahmin  ediliyor. Asya kıtası dünya örtüaltı alanlarının yarıdan fazlasına sahip, ardından Avrupa geliyor.
Sera işletmeciliğinde planlamanın gayesi Bitkilerin yetiştirilme, büyüme ve gelişmeleri için uygun olmayan çevre koşullarında, en uygun bitki gelişme koşullarını yapay olarak oluşturmaktır.

Sera tipinin seçiminde etkili unsurlar :
• Kullanılma amacı,
 • İhtiyaç duyulan sera büyüklüğü,
• Civar iklim şartları,
• Yerleşim yerinin fizyografik ve ekolojik özellikleri,
• İşletmeye ayrılan sermaye,
• Alet ve ekipman kullanma imkanları,
• Yetiştirilecek bitki türleri ve yetiştirme tekniği,
• Sera işletmesinin gelişme planı,
• İşletme sahibinin istekleri,
 Kullanılma Amacı:
Seradan beklenen amaç, sera tipine etki yapan en önemli faktörlerden biridir. Sera amatör, araştırma, yarı profesyonel veya tam ticari amaçlı olabilir
İhtiyaç Duyulan Sera Büyüklüğü:
Bir seracının işletmesinde sera ünitelerinin ayrı ayrı veya toplam olan büyüklüğü, işletmenin işçilik miktarı ve çeşidine bağlıdır. Eğer işletmede  kullanılabilecek fazla sayıda alet ve ekipman varsa, seralar daha büyüküniteler de daha fazla sayıda planlanabilir.
Civar iklim şartları:
Bir yörenin en yüksek ve en düşük sıcaklık değerleri, rüzgar durumu, yağış şekli, yoğunluğu ve süresi, güneşlenme ve bulutlu günler sayısı ve enlem derecesi gibi çeşitli etmenler, sera tipinin seçiminde etkilidir . Örneğin : soğuk, rüzgarlı ve kar yağışlı yerlerde seraların çatısı daha dayanıklı ve alçak, ılık  yerlerde ise seraların daha yüksek tipte yapılması gerekir.                       
Yerleşim yerinin fizyografik ve ekolojik özellikleri:
Sera kurulması istenilen yerin topografyası, arazi eğimi, arazinin marazı, mikro klima koşulları, kapalı veya açık vadide bulunması gibi ekolojik koşullar göz önüne alınır.
İşletmeye ayrılan sermaye:
İşletmenin ekonomik gücü ve sera için ayrılabilen sermayenin büyüklüğü,  uygulanacak sera tipinin seçiminde en önemli etmenlerden biridir. Sermayesi yeterli olan işletmelerde ek yapım masrafı yüksek, fakat yıllık bakım masrafları daha düşük olan cam örtülü çelik veya alüminyum iskeletli  sera tipleri, sermayesi yeterli olmayan işletmelerde ise ilk yapım masrafı düşük fakat yıllık bakım giderleri büyük olan plastik örtülü, ahşap iskeletli tipleri seçilmelidir.
 Alet ve ekipman kullanma imkanları:
Sera içi tarımsal işçiliğin daha çok elle yapıldığı işletmelerde, sera boyutları, mekanizasyonu fazla olan toprak işçiliği, gübreleme, ilaçlama, toprak dezenfeksiyonu, ürün temizleme gibi işlerin alet ve ekipmanlarla yapıldığı  seralara göre daha küçüktür.
 Yetiştirilecek Bitki Türleri Ve Yetiştirme Tekniği:
Gelecekte serada yapılacak yetiştiricilik şeklinin değiştirilmesi düşünülmeden sera kurulursa, daha sonra yapılacak değişikliğe uyum sağlamada zorluk çekilir veya değişiklik olanaksız olur. Örneğin yalnız alçak boylu bitkilerin yetiştirileceği basit bir serada, uzun boylu bitkiler yetiştirilemez. Bu nedenle gelecekte başka bitkilerin yetiştirilebileceği seraların tip ve boyutları bu bitkiler içinde uygun olmalıdır.
Sera İşletmesinin Gelişme Planı:
İşletmede zamanla seranın genişletilmesi düşünülerek sera tipinin seçiminde  planlama ve konumunda zamanla oluşacak bu büyüme ve gelişme gözden  ırak tutulmamalıdır.
İşletme sahibinin istekleri:
İşletme sahibinin istekleri, beğenisi, seranın estetik görümünde tipinin seçiminde etkilidir. Ancak estetik görünüm kullanışlılık ve faydalılık ile birleştiği zaman bir anlam taşır.
Ülkemizde yetiştiriciler ihtiyaçlara uyacak bir sera seçimi yerine, genellikle yakın  çevrede görüp beğendikleri bir tipin aynısını yapmasını isterler.

SERALARIN SINIFLANDIRILMASI
Orta Yastık Durumuna Göre Seralar:
Orta yastıksız seralar: Orta yastıksız seralarda 80cm kadar genişlikte orta yolun iki tarafında, tercihen 110cm genişliklerinde birer üretme yastığı bulunur. Yan yastıklar çoğu kez çelik üretimi ve aşılara tahsis edilir.
Orta yastıklı seralar: Orta yastıklı seralarda iki tarafa uzanan yastıkların arasında sıranın ortasında boylu boyunca, tercihen, 220 cm genişliği ile bir orta yastık  bulunur. Bu seralar orta yastıksızlardan tabiatıyla daha geniş alınır. Eğer böyle   bir serada hem üretme ve hem de yetiştirme yapılıyorsa, orta yastık üretmeye,  kenar yastıklar da saksıya, kaba veya tüpe alınan fidan ve aşıları yetiştirmeye tahsis edilir. Zira orta yastıklar bu seralarda daha sıcak olur.
Çatı Şekillerine Göre Seralar
Tek çatılı seralar: Bunlarda çatılar tek meyilli ve dolayısıyla tek yüzeylidir.  Genellikle bir binanın veya bir duvarın güneye bakan tarafına dayanır. Aynı çatı tipi meyilli yerler için de söz konusu olabilir. Bunlarda çatı eğimi   güneye baktığından güneş ışınlarından ve sıcaklığından iyi faydalanır.  Genellikle amatör seralardır, tesisleri ucuzdur. Ayrı, yani bir kenarı bir yere dayanmayan müstakil olarak da tek çatılı seralar yapılabilir. Fakat bu takdirde çift meyilli veya iki çatlı seralar tercih edilmelidir.
 İki çatılı seralar: Bunlar daha iyi ışık alırlar. Çatının iki yüzü birbirine eşit ise ''ikiz kenar çatılı seralar'' olurlar. Çatının biri uzun diğeri kısa ise ''iki çatı  kenarı eşit olmayan seralar'' söz konusudur. Meyilli arazilerde de bu tip sera kuruluşlarına sıkça başvurulur.

M çatlı seralar: Bunlar ise yan yana gelen blok seralardır. Bunlar ikiz kenar  veya iki kenarı eşit olmayan çatılı seraların yan yana gelmesinden oluşur.
Blok seralar: Blok seralar birbirlerine ekli olarak tesis edildikleri için tesis  giderleri daha azdır. Aynı tür bitki yetiştirme söz konusu ise aralarında ara    duvar gerekmez. Fakat her blok için ayrı bir türün yetiştirilmesi öngörülüyor  ise her türe uygun farklı ekolojik koşullar yaratmak için blokların arasına  perdeler koyarak bir birinden ayırmak gerekir.
 SERALARDA İSKELET VE ÖRTÜ MALZEMELERİ VE ÖZELLİKLERİ
İskelet Malzemeleri Ve Özellikleri
• Seralar taşıyıcı fonksiyon yapan temel, duvarlar, iskelet ve onu örten  bir koruyucu örtüyü gerektirir.Seraların iskeletleri ahşap, demir, beton,   alüminyum olabilirler.
• Ahşap iskeletliler çabuk çürür, ömürlerini uzatmak için emprenye etmek ve sık, sık boyamak gerekir.
• Sıcak yörelerde ahşap iskelet, kamışlardan da oluşabilir.
• Demir iskelet daha uzun ömürlüdür. Bunlarında paslanmaması ve uzun ömürlü olmaları için antipas ile boyanmaları gerekir. Son yıllarda galvanize edilmiş veya galvaniz borularından oluşan sera iskeletleri de yapılmaktadır.
• Beton iskeletler ise az kullanılır, beton daha ziyade temel ve duvarlarda söz konusu olur  
• Alüminyum veya hafif metal iskeletler kullanılırsa seranın ışık alımını  ahşap gibi  fazla azaltmaz. Bunlar hafif, sağlam, uzun ömürlüdür.                                                                                              
• İskelet ahşap+demir kombine olarak da yapılabilir.
Örtü Materyalinin Özellikleri
 Örtü materyali güneş ışınlarını rahatlıkla geçirebilecek nitelikte olmalı, sıcaklığı tutmalı, hafif ve ucuz, montajı kolay, dayanıklı, ışık geçirgenliğini zamanla kaybetmeyen cinsten ve kolay yıkanarak temizlenebilir olmalıdır.
Örtü materyali olarak seralarda
• Cam,
• Yumuşak plastik,
• Sert plastik
• Fiber
Kullanılır.

Camların ışık geçirgenliği en fazladır. Plastik örtü kullanılacaksa iskeletin ahşap, cam örtü materyali kullanılacaksa iskeletin metal olması gerekir.  Plastik örtü metal iskelete doğrudan gerilirse rüzgarla daha çabuk yırtılır.  Ahşap iskelet de zamanla eğildiğinden, çalıştığından cam örtü önerilmez, zira camlar ahşap çalıştıkça çabuk kırılır, ancak yarı silindirik seralarda  metal iskelete temas yerleri ahşapla veya sert plastikle takviye  plastik örtü geçirilebilir.

Plastik Örtüler
Plastik Örtülerin Sakıncaları
• Plastik örtüler genellikle polietilen veya PVC olurlar. Bunlar 1-2 yıl  ömürlüdürler. Genellikle plastikler fiziksel ve mekanik etkilere karşı  dayanıksızdırlar. Plastik örtü materyalinin, bitkilerde renk oluşumu ve   büyümeyi engelleyen, onların cüce kalmalarına neden olan ultraviole (kısa dalga) ışınları geçirme niteliği, cama kıyasla çok daha fazladır. Bu sakınca son yıllarda plastiğin bileşimine, ultraviole ışınların etkisini azaltan bazı katkı maddeleri ilavesi ile giderilmeye çalışılmıştır.
• Plastiklerde ışık geçirgenliği son yıllarda geliştirilerek cam gibi hatta   daha yüksek ışık geçirgenliği sağlanabilmiştir. Örneğin camda ışık geçirgenliği %89-92 olmasına karşılık son yıllarda üretilen plastiklerin                geçirgenliği %85 ile 89'dur. Bu değer %92-95'e kadar çıkarılabilmiştir. Ancak plastik zamanla kirlenme ve yıpranma nedeni ile ışık  geçirgenliğinde büyük düşmelere sebep olur ve bu geçirgenlik %62-65'e kadar inebilir. Plastikler yıkandıklarında da kirliliklerini cam gibi atamazlar,  yani temizlenemezler. Çünkü tozlar plastik üzerine elektriksel yük ile bağlanır. Kirlilik devamlı kalır.
• Plastik, yüksek sıcaklıkta kendisini salıverir ve soğukta da büzüşme  yapar. Ancak son zamanlarda bazı ilave maddelerle bu kusur da bir ölçüde azaltılabilmiştir.
• Eğer plastik örtüye sahip seralarda yeterli havalandırma yapılamazsa,  bunlarda hava boşlukları yok denecek kadar az olduğundan cam seraya  kıyasla çok fazla nem tutarlar ve bu fazla nem de sakınca yaratır.
 Plastik Sera Örtülerinin Faydaları
• Hafiftirler, 1m²'lik plastik sera örtüsü 100-125 gramdır.
• Ayrıca istenen şekilde ve kolaylıkla iskeleti kapaması ve şekil vermesi mümkün olur.
• Çift kat kullanıldığından daha da iyi koruyucu olurlar.
• Bedel ve tesis giderleri ucuzdur.
Polietilen Örtü özellikleri
• Polietilen örtü materyali 0.15-0.30 mm kalınlıkta olup ucuzdur.
• Dış koşullara, öncellikle rüzgara karşı dayanıklılığı azdır.
• Kolay yırtılıp, çabuk kirlenir.
PVC Örtü özellikleri
• Yumuşak ve geçirgendirler.
• -10° ila +60°C arasında stabildir. Ancak daha soğukta büzüşür, kırışır,  çatlar, daha sıcakta yumuşar. Bu itibarla kışın soğuk olan yerlerle yazın çok  sıcak olan yerler için uygun değildir.
• Işık geçirgenliği %85-96 olup kirlendikten sonra bu değer %50-70'e düşer.
• Ömrü polietilen örtü materyalininkinden daha uzundur. (2-4 yıl). Ancak  daha pahalıdır.
Diğer Örtüler
• Polyvinylfuorid (PVF) örtüler: ömrü 4-8 yıl,, geçirgenliği %92-93'tür.
• Polyester (Maylar) plastik örtüler: ışık geçirgenliği (%80-85) tir.
• Plaklar halinde sertleştirilmiş polyesterler: Bunlar esasta cam ile plastik   arasında yer alan suni elyaf örtülerdir. Yırtılma ve kırılmaya dayanıklıdırlar.10-15 yıl kullanılabilirler. Ancak başlangıçtaki %80-90 ışık kirlenerek zamanla %50'ye kadar düşer. Düz veya dalgalı plaklar halinde olup tahta ve demir iskelet üzerinde kolayca çivilenip veya vidalanıp  yerleştirilebilirler. Cam takviyeli veya çift katlı (Acryglas) lar ile Fiberglaslar da bu tip örtülerdendir.
• Cam örtü materyali: %89-92 olan ışık geçirgenliği kirlenip azaldığında  yıkanarak eski duruma yükseltilir. Yağışı fazla olan yerlerde yıkanmayalüzum kalmadan kendiliğinden temizlenir. Bunlarda yansıma ile ışık azalması, güneş ışınları cama ne kadar dik gelirse o kadar az olur Seralarda kullanılan cam kalınlıkları, ebatlara göre 2-4 mm arasında değişir.
• Örtü malzemesi olarak cam, parlak cam veya mat (buzlu) cam olarak kullanılır.
• Parlak cam pencere camıdır.
• Mat cam (buzlu cam) bir yüzü düz öteki yüzü dalgalı olan buzlu camdır. Parlak camdan yarı yarıya ucuzdur. Düz yüzü dışa dalgalı yüzü içe getirilir Güneş ışınları rahatça sera içine girer, pürüzlü yüz ışınları yansıtarak    seradan çıkmasını engeller.
 SERA PLANLAMASINDA ETKİLİ ÇEVRE KOŞULLARI
Seralarda verimin daha yüksek, ürün niteliğinin daha iyi ve aynı zamanda ürünün gelişme ve olgunlaşma süresinin daha kısa olması için ekonomik koşullar dikkate alınarak sera planlayıcısının bitkilerin isteklerine göre etmenlerini uygun hale getirmesi gerekir.
 Sera planlamasında çevre etmenleri;
1.derece çevre etmenleri: Işık, sıcaklık, nem ve havalandırma
2.derece çevre etmenleri: Havanın içerdiği Co2 miktarı, toprak suyu, drenaj toprak bitki besin maddeleri ve hastalık etmenleri.
Işık
 Işık, bitkilerin fotosentezde kullandığı en gerekli temel etmendir. Bitkilerin gelişmesinde ışık rengi, yoğunluğu, günlük ışıklanma periyodu ve gelişme süresince toplam ışıklanma süresi önemlidir.
Seraların ışık kaynağı güneştir ve güneşten gelen ışınların dalga boyları ve ışık renkleri farklı farklıdır.
 Görülebilir ışık ışınları:
• Mavi ışık bitkilerin fazla boylanarak gelişmesini sağlar.
• Kırmızı ışık olmazsa tohumların çimlenmesi ve gelişmesi yavaşlar ve çiçeklenme hızlanır.
• Yeşil ışık; bitki büyümesini olumsuz olarak etkiler.
• Kızılötesi ışınlar: Güneş ışığıyla gelen ışınların yaklaşık % 50 sidir  Bu ışınlar, ısı oluştururlar.
Sera içindeki bitkilerin dengeli büyüme ve gelişmeleri için seraların ve  sera içindeki bitki sıralarının yönlendirilmesi gerekir . Bitki sıralarının kuzey-güney doğrultusunda düzenlenmesi ile dengeli bir şekilde ışıktan                      yararlanması için seranın doğu-batı yönünde yerleştirilmesi gerekir.
Daha iyi ışıklanma için;
• Münferit olarak yapılan seralar özellikle kışın doğu - batı doğrultusunda yerleştirilmeli.
• Blok seralar ise kuzey güney doğrultusunda yönlendirilmeli,
• Bireysel seralar birbirini gölgelememelidir.
• Serayı oluşturan kiriş ve kolon gibi yapı elemanlarının kesit yüzeyli mümkün olduğu kadar ince yapılmalı,
• Daha iyi bitki gelişimi için ışığın yetmediği yerlerde yapay ışıklandırmayoluna gidilebilir.
Sıcaklık
 Bitkiler için en uygun sıcaklık, sera içerisinde soğuk günlerde en az 15 C, güneşli ve sıcak günlerde ise en çok 30 C olmalıdır. Sera toprak  sıcaklığının da belirli bir sınır altına düşmesi bitki gelişmesini durdurur. Sera içi sıcaklığının en yüksek sıcaklığı aşmasıyla, bitkilerde özümleme durmaktadır.
Isıtma için, güneş enerjisinden en iyi şekilde yararlanacak sera tipinin geliştirilmesi gerekmektedir. Seralar soğuk mevsimlerde ısıtılmalı,sıcak mevsimlerde ise soğutulmalıdır.
Soğuk günlerde sera dışındaki toprak sıcaklığının daha düşük olması seranın dış duvarlarına en yakın bitki sıralarının soğuktan zarar  görmesine neden olabilir. Bu durum seranın dış drenaj sisteminin yapılması ile engellenebilir.
Nem
Sera toprağının, bitkilerin ihtiyaçlarına göre sulanması gerekir Sulamayla sera içindeki havanın nem oranı artar. Havalandırma  ile de sera içindeki havanın nem oranı düşer. Bu nem çeşitli önlemlerle tekrar normal düzeyine yükseltilmelidir.
Seradaki havanın nem oranının en uygun sınırları, yetiştirilen bitki türüne, seranın sıcaklığına, ışıklandırma yoğunluğuna ve  özümleme hızına bağlı olarak değişir. Oransal nemin çok düşük  olması bitki büyümesi ve gelişmesini geriletmesi yanında, çok   yüksek nem oranı da sera örtüsünün iç yüzeyinde yoğunlaşır  Yoğunlaşan nemin bitkiler üzerine damlaması bitkilerin  hastalanmasına da neden olur. Ayrıca yüksek hava nemi, bitkiler  için zararlı mikroorganizmaların gelişmesi için uygun ortam  oluşturur ve mantar hastalıklarının çıkmasına neden olur.
Hava ve Karbondioksit Oksijen bitkilerin solunumu için; karbondioksit ise bitkilerin özümleme yapmaları için gereklidir. Seralarda havalandırma  yapılmazsa sera içinde gece Co2 artar ve gündüz azalır. Serada CO2 oranını yapay yollarla artırmak CO2 gübrelemesiyle olabilir. CO2 gübrelemesi en kolay olarak sera içinde organik gübre kullanılmakla olur. Organik gübrenin sera toprağında parçalanması ile ortaya çıkan CO2 sera havasının CO2 oranını yükseltir. CO2  gübrelemesinin başarısı, sera içi sıcaklık derecesi ve seranın   ışıklanma yoğunluğuna bağlıdır.
Sera içinde gece CO2 artar. Fakat sabahları güneş ışıkları ile   bitkilerde başlayan özümleme sonucunda, sera içinde CO2 normal   havadakinin altına düşer. CO2 oranının azalması özümlemenin de  yavaşlamasına neden olur. Bunun için ya serada havalandırma ile  serada CO2 oranı yükseltilmeli, ya da CO2 gübrelemesi yapılmalıdır.

Diğer Etmenler
Enerji: Seranın kurulacağı yerde, sürekli ve ucuz olarak  kullanılabilecek bir enerji kaynağı olmalıdır. Bu enerji kaynağı seranın    ısıtılmasında kullanılabileceği gibi, serada çalıştırılacak araç ve gereçler için de gereklidir.
 Ulaşım: Seralar, yola ve büyük tüketim merkezlerine ve ulaşım  yollarına yakın olmalı.  Pazar: Seralar, büyük tüketim merkezlerine yakın olmalıdır.
 İşçi : Serada yapacak işlerden anlayan işçilerin yakın civarda  bulunması gerekir.
Su: Sera kurulan yerde su bulunması gerekir.
Gübre : Seralarda çiftlik gübresine fazlaca ihtiyaç vardır. Çiftlik gübresinin sağlanacağı yerler daha önceden belirlenmelidir.
Rüzgar : Sera kurulacak yerlerde ortalama rüzgar hızının ve yönünün bilinmesi gerekir. Rüzgar hızına göre, seraya gelen yükün bilinmesi ve rüzgarla kaybolacak ısının hesaba katılması gerekir.
 Toprak : Serada sera toprağın tuzlu besin maddesi yüksek  su tutma kapasitesi yüksek ve drenaj olanaklarının iyi olması gerekir.
Sera olarak kurulacak yerin eğimi az olmalıdır. Plastik sera malzemelerinden imal edilen seralar eğimli arazilerde de kurulabilirler.Sera kurulacak toprağın taban suyu düzeyi en az toprak yüzeyinden 1 m. aşağıda olmalıdır.
 Endüstri Bölgeleri : Hava kirliliği seraların kirlenmesini hızlandırdığı   için endüstri bölgelerine uzakta kurulmalıdır.

 SERA YAPI MALZEMELERİ VE YAPI ELEMANLARI
 Seralarda kullanılan yapı malzemeleri, ve yapı elemanlarının planlanmasında ve seçiminde bölgenin iklim durumu, serada yetiştirilmek istenen bitki türü, seracılık işletmesinin büyüklüğü ve işletme tipi kale alınır.
Seranın yapım malzemesi seçilirken dikkat edilecek hususlar:
• Sera yapı malzemesi ucuz, sağlam ve hafif olmalı.
• Seri üretime uygun olmalı,
• Enerji tasarrufunu sağlamalı,
• Kuruluş ve tamiri kolay olmalı,
• Hava koşullarından etkilenmemeli,
• Sera içinde yeterli iklim ayarlaması yapılabilmelidir.
 Seranın Temeli
 Temel kolonlarla kendi üzerine gelen seranın tüm yükünü taşıyabilmelidir.
Cam seralarda temel duvarı yapmak için, 70 cm genişlikte ve  80-100 cm derinlikte sera çevresi boyunca temel çukuru kazılır.  Eğer zeminin emniyeti yeterli değilse alt kısmına 20 cm yükseklikte betonarme sömel yapılır.
Bu sömel yerine tesviye betonu da yeterli olabilir. Sömelin üzerine  temel çukuru iki taraftan 10 cm örme payı olarak boş bırakılır ve 50 cm kalınlığında taş duvar çimento takviyeli kireç harcıyla zemini en az 10 cm geçecek şekilde örülür.Plastik seralarda her dikmenin altına 20x30x40 cm yutlarında   veya 20-30 cm çapında 30-40 cm derinliğinde silindirik beton dökmek yeterli olur. Ayaklar üzerine dikmelerin (kolonların) bağlanacağı şekilde vidalanacak veya kaynaklanacak gibi lama demirleri yerleştirilmelidir.
 Plastik örtülü ahşap seraların temel duvarları fazla yük taşımadıkları  için, tuğla, beton birket, beton veya taş ile yapılabilir.
 Temel duvarların genişliği, beton sömeller ve briket duvar için en az 35 cm, tuğla duvar için 23-35 cm taş duvar 50 cm olmalıdır.Taban suyu yüksek olduğu yerlerde toprak seviyesinin biraz üstüne çıkmalıdır.                                                 
Sera içinde masalar ve tezgahlar bulunuyorsa toprak üstü duvarlarının   yüksekliği 10-15 cm daha yüksek olabilir.
 Seraların çevresinde yağışlarla oluşabilecek arazi yüzey ve durgun  yüksek taban suyunun drenajını sağlamak amacıyla, sera temel  duvarları çevresinde bir drenaj sisteminin yapılması gerekir.
 İskelet Malzemeleri ve Elemanları
 İskelet malzemeleri
 Seraları iskeletinde ahşap ve metal malzemeler kullanılır.
Ahşap yapı malzemeleri
 Ağaç malzemesinin hafif ve dayanıklı olması, kolay işlemesi,çivilenmesi ve vidalanması gibi iyi özellikleri vardır. Ayrıca hem  çekmeye, hem de basınca çalışması gibi üstünlüğü vardır. Ama ağaç malzeme kısa zamanda deforme olur.
Metal Malzemeler
 Seralarda kullanılan değişik metaller mevcuttur Bunlardan en fazla   kullanılanları , I profiller , T-Profiller, L-Profiller , Kutu Profiller,Boru Profiller, ve Çelik Levhalardır: Çelik profilleri birçok üstünlüğü yanında, paslanması en önemli sakıncasıdır. Bunun önlenmesi ya boyamayla ya da galvanize edilmesi gerekir.
İskelet Elemanları
 İskeleti oluşturan elemanların şu özellikleri olması gerekir.
• İskelet elemanları sağlam, ucuz ve hafif olmalı,
• Kolay kurulabilmeli,
• Gölgelemesi az olmalı yani sera içine giren ışığın miktarını azaltmamalı,
• Hava geçirgenliği yani ısı kaybı az olmalıdır.
 Bir seranın iskeletinde kolonlar (dikmeler) ve çatıyı oluşturan çeşitli  elemanlar bulunursa da , çatı elemanları ayrı bir başlık altında incelenecektir.
Çatı Elemanları
 Sera çatısı, çatıyı oluşturan elemanların kendi ağırlıklarını, çatıyı örtü malzemesini, çatı örtüsüne etkili olan kar ve rüzgar yükünü, tamir ve bakım  için çatıya çıkan işçilerin ağırlığını ve çatıya asılan çeşitli bitki ekiliş yerlerini taşıyabilecek durumda olmalıdır.
Çatı İskeleti Elemanları
 Bir seranın çatı iskeletini, mertekler, aşıklar, çatı kirişleri ve su olukları oluşturur.
Çatı Örtü Malzemesi
 Serayı yağmur, kar ve rüzgar gibi dış etkenlerden koruyarak sera içinden azaltan ve ışığı olanaklar ölçüsünde sera içine fazla geçiren saydam bir malzemeyle sera çatısı kaplanır. Sera kaplama malzemesi cam veya  plastiktir. Seranın yan duvarına da bu malzeme ile kaplanır.
 Sera örtü malzemesinde aranan özellikler:
• Örtü, güneş ışığını en iyi şekilde geçirmeli, yansıtma, emme ve iletme gibi olaylarla ışık kaybına neden olmamalıdır.
• Örtü altındaki ısıyı en üst seviyede tutmalı,
• Örtü maliyeti yüksek olmamalıdır.
• Örtü malzemesi fazla ağır olmamalıdır.
• Monte edilmesi kolay olmalıdır.
• Kolay deforme olmamalı, uzun ömürlü olmalıdır.
• Işık geçirgenliğini kolay kaybetmemeli, kirlendiğinde kolay temizlenmelidir.
• Örtünün iç yüzeyinde rutubet oluşturmamalıdır.
• Kolay taşınabilmelidir.
• Herhangi bir nedenle bozulma ortaya çıktığında kolay değiştirilebilmelidir.
 Seralarda ısı yalıtımı arttırmak için plastik ve cam örtüler birlikte kullanılabilir.  Bu şekilde ısı yalıtımı ile sera içinde %40 a varan enerji tasarrufu olmaktadır. Çift malzeme kullanma ile seraya giren ışık miktarı tek cama göre çift camda  %10 ikinci kat olarak plastik kullanılmasında yoğunlaşma suyu ile birlikte  bu oran %20 değerinde azalmaktadır.
Cam
 Cam örtü malzemesinin avantajları
• Uzun süre kullanılabilirler.
• Işık geçirgenliği yüksektir.
• Kolay temizlenir ve bakım masrafı yoktur.
• Cam seralarda verim, plastik örtülü seralara göre daha yüksektir.
• Mor ötesi (Ültraviyole) ışıklarından etkilenmez.
• Kolay kirlenmedikleri için ışık geçirgenlikleri azalmaz.
• Camlarda buğulanma ve nemlenme olmadığından, bitkilerin  üzerine su damlaları gelerek bitkilerin hastalanması önlenir.

Cam örtü malzemesinin kaplanması: Örtü malzemeleri ısı ve nemin  sera içinden sızmasını engelleyici şekilde kaplanmalıdır. camın    genleşmesi göz önüne alınmalıdır.
 Montajda cam macunu kullanılmalıdır. cam kaplama bindirme  veya uç uca ekleme yöntemiyle yapılır . Bindirmede camların uçları  birbiri üzerine 3-4 cm. bindirilerek arasında boşluk bırakılmadan    veya uç uca eklenerek yapılmalı, eklenerek kaplama yapılacaksa, ek yerlerin arası macunlanmalıdır.
 Plastik
 Plastik örtünün avantajları
• Plastikler vurma ve çarpmalara karşı duyarlı değildir.
• Paslanmazlar
• Ucuzdurlar
• İşletme özelliği iyidir.
• Kolay temizlenir ve saklanabilirler.
• Kimyasal maddelere , özellikle asitlere karşı dayanıklıdır.
• Güneş ışığını iyi geçirirler.
• Renklendirme özellikleri iyidir.
• Biyolojik zararlardan etkilenmezler.
Seralarda Kullanılan Plastik Levhalar
 Seralarda Kullanılan plastik levhalar polyester, PVC, Plexicam olarak sınıflandırılırlar:
Cam lifleri kuvvetlendirilmiş Polyester Levhalar
Polyester Levhaların özellikleri:
• Dalgalı olarak üretilirler.
• Dayanıklı ve tamiri kolaydır.
• Hafiftirler.
• Üst yüzeylerinin kirlenmemesi ve ışıktan etkilenmemesi için bazı   kimyasal maddelerle işlenmiştir.
• İşlenmeyenler 5-8 yıl, işlenenler ise 10 yıl dayanırlar.
• Morötesi ışıkları emerler.
PVC Levhalar
 PVC Levhaların özellikleri:
• Bu levhalar piyasada mat ve şeffaf olarak bulunur.
• Işık geçirgenliği %85 dolayındadır.
• Çivi ile çakılabilirler vidalanabilir ve yapıştırılabilir.
• Zamanla ışık geçirgenliği azalır.
• Mat olanlar zamanla beyazımsı bir renge dönüşür ve ışık geçirgenliği %30 oranında kaybeder.
• Doluya karşı dayanıklı değildirler ve kolayca parçalanabilir.
• Kolayca yanabilirler.
Plexicam :
 Plexicam Levhaların özellikleri:
• Boşluklu ve çift katlı olarak üretilmektedirler.
• Özel alüminyum ya da çelik malzeme üzerine monte edilirler.
• Isı ve nemle genleşmeye uğrayabilirler.
• Işık geçirgenliği cama oranla biraz azdır.
• Zamanla ışık geçirgenliğinde bir azalma olmaz.
• Morötesi ışıkları geçirmezler.
• Kolay yanarlar,
• Doluya karşı dayanıklıdır,
• İşlenmesi, delinmesi, kesilmesi biçilmesi ve yapıştırılması kolaydır.
 Plastik örtünün kaplanması: Plastikle seranın kaplanmasında, plastik  örtü seranın uzun ve dar ekseni boyunca serilebilir. Plastik örtü  pürüzsüz yüzeyli iskelet üzerine çakılmadan önce erginleştirilip   birbiri üstüne bindirilerek ve ince ahşap çıtalarla çivilenerek tutturulur  Çivileme yerine bazı sert plastik, alüminyum veya çelikten yapılan kıskaç ya da mandal kullanılabilir.
Oluklar ve Damlalıklar
 Sera içinde yoğunlaşan örtü malzemesinden sızarak akan damlaları toplamak için çatı yan duvarın birleştiği yere küçük oluklar yapılabilir.
 Rüzgarlıklar
 Rüzgarlıklar, rüzgar etkisini önlemek için çatı ve yan duvarlardaki kolonlar arasında çapraz çatı elemanları kullanılarak yapılır.
 Kapılar
 Kapılar serada yapılacak işler için giriş ve çıkışı sağlar. Kapılar  doğal olarak ışığı geçiren sera içinde engel olan şeffaf örtü malzemesiyle kaplanır. Kapılarda genişlik ve yükseklik ihtiyaca göre minimum olmalıdır. Kapılar büyük yapılırsa açılıp kapanma esnasında serada ısı kaybı artar. Küçük seralarda kapı genişliği 70 - 90 cm den daha dar olmalıdır. seralarda rahat çalışmak için kapı genişliği 180 - 200 cm olmalı sera boyunun 30 m den fazla ise havalandırma iş akışının kolaylığı vb. için birden fazla kapı kullanılabilir.Kapılar sera içinden dışarıya doğru açılmalıdır.
Pencereler
 Pencereler, CO2, O2 ısı ve nem kontrolü için havalandırma yapılması için sisteme yerleştirilirler. Pencereler kapalı durumda dışardan içeriye ışık, içerden de dışarıya ısı geçirmemelidir. Bunun için pencereler şeffaf örtü malzemesi ile kaplanmalıdır.
Doğal havalandırmanın yeterli miktarda olabilmesi için önerilen çatı pencerelerinin toplam alanın sera taban alanının %16-20 arasında olmalı ve bu açıklıklar çevre koşullarına uygun olarak ayarlanabilmelidir.Soğuk bölgelerdeki seralarda çatı pencere alanı daha küçük tutulmalıdır.
Sera pencereleri düzenlenirken havalandırma etkinliğinin maksimum olması Pencerelere ulaşımın kolay olması ve sera faydalı alanının maksimum tutulmasına dikkat edilir.
 SERALARIN ISITILMASI
 Sera ısıtmasında, en önemlisi ısının sera içinde dengeli olarak  dağılmasıdır.
Sera ısıtma sisteminin özellikleri ;
 • Sistem, dış hava sıcaklığına bağlı olmadan sera içi sıcaklığını istenilen sınırlar içinde tutabilmeli,
• Isı sera içinde dengeli olarak dağılmalı,
• Sık arızalanmamalı,
• Kolay yakıt sağlanabilmeli,
• Verimli çalıştırılabilmeli,
• Maliyet ve yakıt masrafları az olmalıdır.
 Seraların örtü malzemesi olan cam ve plastiğin ısı geçirme özelliğinin yüksek olması nedeniyle seralar çabuk ısınır ve çabuk soğurlar, Serada bitkinin iyi bir şekilde gelişebilmesi için seranın sıcaklığı düştüğü zaman sera içine ısı verilmesi gerekmektedir.
Seraya verilecek ısının miktarı;
• Sera dışındaki hava sıcaklığına,
• Sera içinde istenilen sıcaklık derecesine,
• Seranın dış yüzeylerinin toplam alanına,
• Sera örtü malzemesinin tipine ve kat sayısına,
• Seranın yapı kalitesine bağlı olarak değişir.
 Seraların bulunduğu yerde çevre sıcaklığının en düşük olduğu  zamanlarda, sera içinin istenilen sıcaklık derecesinde (15-25 C)  tutulabilmesi için seranın ısıtılması gerekir. Bu şekilde ısıtma fazla pahalı olacağından sera içi sıcaklığı bir süre 7-10 C' de tutulabilir.  Bu sıcaklık derecelerinde bitkilerin gelişme hızı yavaşlasa bile bitki yetiştiriciliği yönünden sakıncalı sayılmayabilir.
 Seralarda Kullanılan Isıtma Yöntemleri:
• Sobalarla ısıtma,
• Kaloriferli ısıtma,
• Sıcak havayla ısıtma: Isıtılmış havanın belli aralıklarla küçük delikleri bulunan ince polietilenden yapılmış boru kanallara, bir basınç altında sürekli olarak gönderilmesi ilkesine dayanır.
• Doğal enerji kaynaklarından yararlanarak ısıtma,
• Elektrik enerjisiyle ısıtma,
• Atık enerjiden yararlanarak ısıtma.

 SERALARIN SOĞUTULMASI
Havalandırma
Sera Havalandırmasının Nedenleri:
• Oksijen ve karbondioksit dengelemesi
• Sera içi sıcaklığının dengelenmesi,
• Güneşlenmeyle ortaya çıkan yüksek ısının sera dışına atılması,
• Nemin dengelenmesi,
Havalandırma sisteminin özellikleri;
• Havalandırma sistemi bitkiler üzerine bir hava hareketi oluşturabilmeli ve bu hareket bitki üstü boşlukta olmalı,
• Seraya giren taze hava doğrudan bitkileri çarpmamalı,
• Havalandırma elemanı sağlam olmalı ve iyice kapanabilmeli,  (böylece hava değişimi ile ısı kaybı az olur.)
• Havalandırma sistemi dış etkilerle açılıp kapanmamalı,
• Havalandırma açıklıkları yeterince büyük olmalı,
• Havalandırma düzeni işletmede teknik sorunlar yaratmayacak, az bir kuvvetle açılıp kapanabilecek durumda olmalıdır.
 SERALARIN BOYUTLANDIRILMASI
 Seraların genişliği
 Seraların genişliği, bitki sıraları arasındaki uzaklığa ve bitki sırasının boyuna sera çatı şekline, yetiştirilecek bitki türüne ve miktarına, serada çalışabilecek işçi sayısına ve sera kurulacak alanın büyüklüğüne göre değişir.
Bu etkenler düşünüldüğünde, bir bireysel seranın taban alanı en çok  400-500 m2 ; genişliği ise 9 - 12 m arasında olmalıdır. Sera genişliğinin  3 ve 3 ün katları olacak şekilde ayarlanırsa, sera iç planlaması kolay olur. Çatı genişliğinin ise cam örtülü seralarda 9–12 m, plastik örtülerde ise  6–9 m arasında olması tavsiye edilir.
 Seraların Uzunluğu Sera boylarının fazla uzun olması, ısının sera içerisinde homojen  olarak dağılımını engellemektedir. Buna karşılık çok kısa seralarda ise hareket ve çalışma zorluğu vardır. Bu nedenlerle sera uzunluğunun  40 -50 m dolayında olması gerekir.
Seraların Yüksekliği
Sera yüksekliğini; yetiştirilecek bitki boyu, türü ve miktarına, Sera içinde işçiliğin rahatça yapılabilme yüksekliğine, civar iklim şartlarına, bağlı olarak değişir. Ortalama Sera yüksekliği 180–190 cm civarında  olmalıdır. Eğer Serada makine kullanımı düşünüyorsa, sera yüksekliğini daha yüksek tutulabilir. İç mekan süs bitkileri ve diğer süs bitkilerinin yetiştirildiği seralar en az 2,5 metre olmalıdır.

2nci Bölüm "Katı Yakıtlı Isıtma Sistemlerinin işletilmesi , Bakım ve Yakıt Hesapları"